Άρθρο 58 Νόμου 5094/2024: Υποβάθμιση του Δημόσιου Πανεπιστημίου & Παραβίαση του Ευρωπαϊκού Δικαίου

• Το άρθρο 58 του Νόμου 5094/2024 εισάγει δίδακτρα για φοιτητές από χώρες της ΕΕ στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια.
• Η αρχική πρόταση, που προέβλεπε προγράμματα ένταξης και εκμάθησης ελληνικής, φαινόταν ελπιδοφόρα για την διεθνοποίηση των ΑΕΙ.
• Ωστόσο, η προσθήκη της απαίτησης πιστοποιητικού γλωσσομάθειας Β2 για την εγγραφή ακυρώνει ουσιαστικά το άρθρο.
• Η ρύθμιση αυτή έρχεται σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
• Επιπλέον, θέτει σε κίνδυνο την χρηματοδότηση των ΑΕΙ και υποβαθμίζει τον κοινωνικό και δημόσιο χαρακτήρα της παιδείας.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Ο νέος νόμος 5094/2024 του Υπουργείου Παιδείας για την λειτουργία των ιδιωτικών Πανεπιστημίων με τον ψευδεπίγραφο τίτλο: «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων και άλλες διατάξεις» και πιο συγκεκριμένα στο άρθρο 58, εισάγει δίδακτρα για τους αλλοδαπούς φοιτητές που προέρχονται από χώρες της Ε.Ε., σε εξόφθαλμη αντίθεση με το Ευρωπαϊκό πανεπιστημιακό γίγνεσθαι. Πέρα από τον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα του νόμου, το Υπουργείο Παιδείας που επικαλούνταν παραπλανητικά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο προκειμένου να παρακάμψει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το παραβιάζει ανερυθρίαστα, επιβάλλοντας δίδακτρα στους φοιτητές που προέρχονται από χώρες μέλη της Ε.Ε. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που αναρτήθηκε για δημόσια διαβούλευση το άρθρο 58 αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης (Σ.Δ.), κατόπιν εισήγησης του Πρύτανη και γνώμης του Κοσμήτορα της αντίστοιχης Σχολής, δύνανται να εγγράφουν στη Σχολή ή στα Τμήματα αλλοδαπούς-αλλογενείς φοιτητές τρίτων χωρών. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται ανά Τμήμα ή Σχολή ο αριθμός των εισακτέων αλλοδαπών-αλλογενών φοιτητών, τα κριτήρια εισαγωγής, το ύψος των διδάκτρων που αντιστοιχεί στο συνολικό κόστος των σπουδών στο αντίστοιχο Τμήμα ή Σχολή, τα κριτήρια τυχόν χορήγησης υποτροφιών απαλλαγής από την καταβολή διδάκτρων, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η συγκρότηση, η σύνθεση και οι κανόνες λειτουργίας των επιτροπών επιλογής των υποψηφίων ανά Τμήμα ή Σχολή, οι προθεσμίες υποβολής αιτήσεων των υποψηφίων, οι κανόνες συνέχισης φοίτησης, οι κανόνες διαγραφής και κάθε άλλη απαραίτητη λεπτομέρεια, για την εφαρμογή της παρούσας.».

«3. Για την υποστήριξη της ένταξης των αλλοδαπών-αλλογενών φοιτητών στα Τμήματα ή Σχολές, τα Α.Ε.Ι. δύνανται:

α) να οργανώνουν ειδικά προγράμματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας στο πρώτο έτος εγγραφής,

β) να οργανώνουν μαθήματα που εντάσσονται στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος ή της Σχολής σε γλώσσα άλλη, πλην της ελληνικής, που απευθύνονται στους αλλοδαπούς-αλλογενείς φοιτητές ή να καθορίζουν τα μαθήματα σε άλλη γλώσσα πλην της ελληνικής που οργανώνει και παρέχει το ίδρυμα και μπορούν να παρακολουθούν οι αλλοδαποί-αλλογενείς φοιτητές, κατά το πρώτο έτος σπουδών.»

Διαβάζοντας το παραπάνω προς διαβούλευση νομοσχέδιο, αν παραβλέπαμε το προβληματικό σημείο του άρθρου που προβλέπει δίδακτρα για φοιτητές προερχόμενους από χώρες της Ε.Ε. -το οποίο άλλωστε είναι παντελώς αδύναμο απέναντι σε μία μελλοντική προσφυγή- τότε θα μπορούσαμε να μιλάμε για ένα άρθρο νομοσχέδιου το οποίο μπορεί να παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία στα δημόσια ΑΕΙ για να ανοίξουν τις πόρτες τους σε αλλοδαπούς φοιτητές, παρέχοντας τα με αυτόν τον τρόπο την δυνατότητα διεθνοποίησή τους.

Δυστυχώς τα «καλά νέα» για τα δημόσια Πανεπιστήμια δεν κράτησαν για πολύ…

Διαβάζοντας το ΦΕΚ του νέου νόμου, παρατηρούμε ότι προστέθηκε η παρακάτω πρόταση:

«Για την εγγραφή αλλοδαπών-αλλογενών φοιτητών από τρίτες χώρες εφαρμόζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις οι οποίοι έχουν τεθεί από το Α.Ε.Ι. της ημεδαπής με προϋπόθεση την προσκόμιση πιστοποιητικού επαρκούς γνώσης της ελληνικής γλώσσας επιπέδου Β2 ή ανωτέρου.»

Ένας προσεκτικός αναγνώστης είναι εύκολο να καταλάβει ότι η προσθήκη αυτής της πρότασης καταργεί την ουσία του άρθρου 58 και το μετατρέπει ουσιαστικά σε «κενό γράμμα».

Και αυτό διότι:

α) Το μεγαλύτερο πρόβλημα του υπάρχοντος νομικού πλαισίου είναι ακριβώς η απαίτηση του πιστοποιητικού γλωσσομάθειας κατά την εγγραφή των αλλοδαπών φοιτητών, το οποίο η τελευταία αυτή προσθήκη επαναφέρει. Άραγε θα ισχύει ο ίδιος περιορισμός και για τα μη κρατικά ΑΕΙ;

β) Ολόκληρη η παράγραφος 3 του άρθρου μετατρέπεται σε «κενό γράμμα». Τι νόημα έχουν τα προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας αν οι υποψήφιοι προκειμένου να εγγραφούν διαθέτουν ήδη πιστοποιητικό γλωσσομάθειας; Τι νόημα έχει επίσης η δυνατότητα οργάνωσης για τους αλλοδαπούς φοιτητές μαθημάτων του πρώτου έτους σε άλλη γλώσσα αν αυτοί μιλάνε, γράφουν και καταλαβαίνουν ελληνικά σε επίπεδο Β2 ή ανώτερο;

Η τελευταία πρόταση που προστέθηκε ουσιαστικά εξουδετερώνει/ακυρώνει την προοπτική εξωστρέφειας που θα μπορούσε να προσφέρει αυτό το άρθρο στο δημόσιο Πανεπιστήμιο. Επιπροσθέτως, οι Ευρωπαίοι φοιτητές/τριες καλούνται να πληρώνουν δίδακτρα για μια εκπαίδευση που στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες είναι δημόσια και δωρεάν. Αντίθετα, οι χώρες της Ε.Ε. διαχρονικά προσφέρουν στους Έλληνες πολίτες ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση στα ΑΕΙ τους, για όσες/ους δεν έχουν δυνατότητα να επιλέξουν τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Δημιουργείται, επίσης, διπλός κίνδυνος αφού α) με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο είναι πιθανό να «καταπέσει» ο νόμος μετά από προσφυγή Ευρωπαίου πολίτη λόγω διαφορετικής του αντιμετώπισης σε σχέση με τον Έλληνα φοιτητή και β) είναι πιθανή η επιβολή διδάκτρων στα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών στο άμεσο μέλλον ως η μόνη λύση αντιμετώπισης της υποχρηματοδότησης των Δημόσιων ΑΕΙ.

Συμπερασματικά, το συγκεκριμένο άρθρο του νέου νόμου του Υπουργείου Παιδείας, λειτουργεί τιμωρητικά προς το ελληνικό Πανεπιστήμιο επιδιώκοντας την υποβάθμιση του κοινωνικού του ρόλου, του δημόσιου-δωρεάν χαρακτήρα του αλλά και την περαιτέρω απομάκρυνσή του από το ευρωπαϊκό πανεπιστημιακό γίγνεσθαι.

Ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Τι ισχύει; Μύθοι, ανακρίβειες και υπερβολές.

Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το e-wall.net στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή.
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.