Το παρελθόν στοιχειώνει!!
Γράφει ο Γεράσιμος Αραβανής
Τα μνημόνια και οι τεράστιες συνέπειές τους σημάδεψαν αρνητικά τη ζωή των εργαζομένων και την πορεία της χώρας και θα συνεχίσουν ακόμη για πολύ καιρό. Παράλληλα η επίδραση τους ήταν μεγάλη -ως καταλυτική- στα πολιτικά κόμματα και την πολιτική ζωή της χώρας. Αυτό ισχύει και για το ΚΚΕ με τις τραυματικές εμπειρίες του από τη διαχείριση της κρίσης και των μνημονίων που επέλεξε να εφαρμόσει η ηγεσία του.
Κατά διαστήματα επανέρχεται και ξανά επανέρχεται στο ίδιο θέμα χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχει βγάλει ορισμένα ορθά συμπεράσματα από τα τοτινά γεγονότα.
Πρόσφατα στο Ριζοσπάστη της 18 και 19 Φλεβάρη αρθρογράφησε η Αλέκα Παπαρήγα με τίτλο “Η επικείμενη εκλογική μάχη και η πείρα της περιόδου 2012- 2015” με προφανή στόχο να αμβλύνει τη λαϊκή δυσαρέσκεια που προκλήθηκε από τις αποφάσεις και τους χειρισμούς της ηγεσίας του κόμματος τότε που είναι ακόμη ευρεία ενόψει και των ερχόμενων εκλογών.
Θα κάνουμε λίγες μόνο επισημάνσεις, αφού τα θέματα αυτά είναι χιλιοειπωμένα.
Αναφέρει το άρθρο,
“Το δημοψήφισμα”, εννοεί του 2015, “που προκήρυξαν οι ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με το πλαστό ΟΧΙ στο νέο μνημόνιο”.
Απορεί κανείς για το χαρακτηρισμό πλαστό. Το όχι στο μνημόνιο, απαλλαγή, δηλαδή, από τα μνημόνια ήταν το κεντρικό αίτημα του λαού τότε. Ήταν πραγματικά ζωτική ανάγκη και καθόλου πλαστό. Απέναντι στο ερώτημα αυτό μία στάση υπάρχει και μία απάντηση μπορεί να δοθεί: μαζική συμμετοχή στην κάλπη και ένα ηχηρό ΟΧΙ. Έτσι θα καταγραφόταν η λαϊκή βούληση που μπορούσε να αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα διευρύνονταν και θα μορφοποιούνταν ένα ισχυρό κίνημα απαλλαγής από τα μνημόνια και σύγκρουσης με την κυρίαρχη τάξη, τους προστάτες και την πολιτική της.
Δεν ήταν πλαστό το δίλημμα “ΝΑΙ ή ΟΧΙ στα μνημόνια”, επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει τις αποφάσεις του να προσαρμοστεί με τις μικρότερες γι’ αυτόν συνέπειες στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μεγαλοεπιχειρηματιών της χώρας. Ίσα-ίσα ένα ισχυρό μπλοκ δυνάμεων που θα αξιοποιούσε το μεγάλο ΟΧΙ θα του δημιουργούσε μείζονα προβλήματα στην τακτική του.
Το ΚΚΕ επέλεξε άλλο δρόμο. Δεν επέλεξε το ΝΑΙ αλλά την αδιαφορία, την ανοχή ή οτιδήποτε άλλο και αντικειμενικά συμπαρατάχθηκε με το Μένουμε Ευρώπη. Το αποτέλεσμα ήταν η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου του κόμματος να μην πειθαρχήσει στην κομματική θέση και έτσι να διαμορφωθεί ένα πολύ μεγάλο τραύμα. Τα τραύματα όμως αθροίζονται και πληρώνονται.
Δεύτερο: Αφού αναφερθεί η αρθρογράφος τις μεγάλες αλλαγές στους κομματικούς σχηματισμούς και στα ρήματα που δημιουργήθηκαν κατά τις εκλογές το 2012 με την αποστοίχιση εκατομμύριων ψήφων από ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία αναφέρει: “Τα εκλογικά ρήγματα στο αστικό πολιτικό σύστημα δεν αξιοποιήθηκαν από τον λαό, ιδιαίτερα από τα πιο προοδευτικά τμήματά του’’.
Αλήθεια από πότε οι κομμουνιστές θεωρούν ότι ο λαός αυτοτελώς αξιοποιεί ή δεν αξιοποιεί τις αντικειμενικές δυνατότητες; Αν ήταν έτσι τι χρησιμότητα έχει η ύπαρξη Κομμουνιστικού Κόμματος, πρωτίστως, και άλλων αγωνιστικών αριστερών δυνάμεων;
Βασική θέση του μαρξισμού είναι ότι την ταξική πολιτική συνείδηση οι εργάτες και ακόμη περισσότερο ο λαός δεν μπορούν να την αποκτήσουν μέσω των εμπειριών τους από τη ζωή και τους αγώνες για το μεροκάματο, πολύ περισσότερο να συνειδητοποιήσουν τις συγκυρίες και τις ανάγκες και να αναπτύξουν την αναγκαία δράση. Δεν μπορούν οι εργαζόμενοι να καταρτίσουν σχέδιο για να αξιοποιήσουν τα εκλογικά ρήγματα. Αυτό είναι ουτοπία και η Αλέκα Παπαρήγα το γνωρίζει. Πρέπει όμως να χρεωθεί ως αδυναμία στο λαό ότι δεν μπόρεσε να του δώσει η πολιτική πρωτοπορία και να σημειώσουμε ότι η προσπάθεια αυτή δεν γίνεται για πρώτη φορά. Το “έχει και ο λαός τις ευθύνες του” ήταν και είναι συνηθισμένο. Λες και βρισκόμαστε στο δικαστήριο για να εξεταστούν οι μάρτυρες και να καταλογιστούν οι ευθύνες.
Η πολιτική πρωτοπορία έχει την ευθύνη να κατανοήσει ολοκληρωμένα τα δεδομένα της στιγμής, τις διαμορφωμένες δυνατότητες και τις δυσκολίες, την ετοιμότητα των λαϊκών δυνάμεων για δράση και να διαμορφώσει την αναγκαία τακτική και την επιχειρηματολογία, για να πειστούν οι λαϊκές μάζες (ή το μεγάλο τμήμα τους) και όχι ο λαός να το πράξει αυτό μόνος του.
Αυτή την ικανότητα το ΚΚΕ δεν την επέδειξε τότε αλλά και σήμερα κάπως έτσι είναι τα πράγματα.
Το επόμενο σημείο. Γράφει το άρθρο:
Ιδιαίτερα να προβληματιστούν εκείνοι και εκείνες που δυσαρεστήθηκαν γιατί το ΚΚΕ αρνήθηκε να δηλώσει ανοχή στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ή γιατί το 2015 δεν στήριξε το δήθεν ΟΧΙ του ΣΥΡΙΖΑ στο δημοψήφισμα, που έγινε βέβαια την άλλη μέρα ένα πελώριο ΝΑΙ. Να μετρήσουν πώς θα ήταν σήμερα τα πράγματα αν τότε πέφταμε στην παγίδα, αν υποκλινόμασταν στη μεγάλη πίεση που δεχθήκαμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ τον Μάη του 2012 κάλεσε το ΚΚΕ να συζητήσει ένα πρόγραμμα 5 σημείων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, λες και μια κυβέρνηση ασχολείται μόνο με πέντε ζητήματα, αφήνοντας απέξω τη συνολική πολιτική που διαχειρίζεται η κάθε κυβέρνηση. Η πρότασή του απέβλεπε κυρίως να χρησιμοποιήσει την άρνηση του ΚΚΕ ώστε στη νέα εκλογική μάχη να αποσπάσει ένα μέρος των ψηφοφόρων του, ελπίζοντας ίσως ότι αυτήν τη φορά θα μπορούσε πιο εύκολα να ξεμπερδέψει με το ΚΚΕ, αφού δεν έγινε δυνατό το ’89 – ’91. Η άρνηση από το ΚΚΕ ακόμα και συνάντησης με τον ΣΥΡΙΖΑ ή διαπραγμάτευσης μαζί του προέκυπτε όχι μόνο γιατί θεωρούσαμε ότι ήταν ένα κόμμα αφερέγγυο, ή γιατί επιδιώκαμε συνεργασία για περισσότερα ζητήματα. Πατούσε στη θεμελιακή θέση της θεωρίας μας, δοκιμασμένη από την πείρα του 20ού αιώνα και μετά, ότι καμία κυβέρνηση, όποια σύνθεση και πρόσημο να έχει, ακόμα και με τη συμμετοχή του ΚΚ, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο στα εργατικά – λαϊκά προβλήματα, γιατί δεν μπορεί να καταργήσει τους νόμους και τις τάσεις, τις αντιθέσεις και αντιφάσεις της καπιταλιστικής οικονομίας, ενσωματωμένης και στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, στη στρατηγική συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Δεν ξέρουμε ποιους ακριβώς εννοεί ότι δυσαρεστήθηκαν από την άρνηση του ΚΚΕ να στηρίξει κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, γνωρίζουμε όμως πολύ καλά ότι κάνεις κομμουνιστής δεν διατύπωσε ποτέ πρόταση στήριξης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Όλοι οι υπόλοιποι φυσικά έκαναν τη δουλειά τους. Το ζήτημα όμως είναι άλλο. Όντως δεν μπορεί να υπάρξει συζήτηση για στήριξη ή όχι σε κάποια κυβέρνηση με συμφωνία σε πέντε σημεία. Το θέμα όμως είναι πώς διαχειρίζεσαι την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για να εξουδετερώσεις τις επιδιώξεις του, περί αυτού πρόκειται. Η ηγεσία του κόμματος κάτω από το βάρος ιδεοληψιών και πανικού αρνήθηκε καν να απαντήσει στο τηλέφωνο, ενώ έπρεπε να προσέλθει στη συζήτηση με το πλαίσιο διεξόδου της χώρας από τη βαθιά κρίση που το ίδιο το εργατικό και λαϊκό κίνημα είχε αναδείξει και με αυτό κινητοποιούνταν εκατομμύρια εργαζόμενοι. – άμεση κατάργηση των μνημονίων, άρση όλων των αντιλαϊκών μέτρων, καμία πειθαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παύση πληρωμών του χρέους με στόχο την διαγραφή του, αποχώρηση από το ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση αφού μία τέτοια στάση δεν πρόκειται να είναι αποδεκτή….- και παράλληλα να απευθύνει πλατύ ενωτικό κάλεσμα στο λαό και στις πολιτικές δυνάμεις που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση για δράση.
Αυτή ήταν η μοναδική διέξοδος της χώρας από την κρίση που μπορούσε να δώσει θετικά αποτελέσματα. Έτσι θα ακυρωνόταν και η πρόθεσή του ΣΥΡΙΖΑ να πιέσει το ΚΚΕ και να του αποσπάσει δυνάμεις.
Στις συνθήκες εκείνες που ο λαός ήταν στο πόδι η στάση αυτή θα έβρισκε μεγάλη ανταπόκριση. Η ηγεσία του κόμματος έκανε αυτό ακριβώς που ο ΣΥΡΙΖΑ επεδίωκε, αρνήθηκε ακόμη και τη συνάντηση με αποτέλεσμα να λεηλατηθεί το ΚΚΕ στις επόμενες εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ να φτάσει στο 27%. Βοήθησε δηλαδή το ΣΥΡΙΖΑ να προωθήσει το σχέδιο του, αυτό ακριβώς που οι κομμουνιστές ακύρωσαν το 1991.
Δεν πείθει κανέναν το επιχείρημα ότι καμία κυβέρνηση οποιασδήποτε σύνθεσης δεν μπορούσε, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο στα εργατικά – λαϊκά προβλήματα, γιατί δε γίνεται να καταργήσει τους νόμους και τις τάσεις, τις αντιθέσεις και αντιφάσεις της καπιταλιστικής οικονομίας.
Γιατί, πρώτον, δεν ετίθετο τέτοιο θέμα συμμετοχής, όπως προείπαμε, αλλά τακτικής διαχείρισης της στιγμής με στόχο την ανάπτυξη του κινήματος, την προφύλαξη από τις σειρήνες του συμβιβασμού και την προάσπιση του ίδιου του κόμματος. Δεύτερο, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να καταργήσει τους νόμους και τις τάσεις τις αντιθέσεις και αντιφάσεις της καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι σε καμία περίπτωση μία κυβέρνηση με τις αναγκαίες προϋποθέσεις στηριγμένη σε ισχυρό εργατικό και λαϊκό κίνημα δεν μπορεί να εξουδετερώσει τις προσπάθειες του αντιπάλου και να οδηγήσει σε θετικές για το λαό εξελίξεις. Δύσκολο μεν, αλλά οι απολυτότητες είναι κακός σύμβουλος. Είναι για να διατηρήσει κάποιος την “ καθαρότητα” του και παράλληλα να υποστεί τις συνέπειες της σταδιακής απαξίωσης του.
Και ερχόμαστε στην τελευταία επισήμανση μας. Σχετίζεται με τους παράγοντες που επίδρασαν, ώστε να εκδηλωθούν οι μεγάλες εκλογικές και όχι μόνο, απώλειες του ΚΚΕ. Πέραν των αντικειμενικών δυσκολιών η Αλέκα Παπαρήγα αναφέρεται και σε υποκειμενικούς παράγοντες.
Συγκεκριμένα αναφέρει:
Το ΚΚΕ ήταν ιδεολογικά και πολιτικά προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει τις πιέσεις ή τις παγίδες για συμμετοχή σε κυβέρνηση ή στήριξή της, πράγμα που φάνηκε από την πρώτη στιγμή στη σθεναρή στάση του απέναντι σε πιέσεις που ασκούσαν ακόμα και ψηφοφόροι μας, λαϊκές μάζες, άνθρωποι που συμπαθούσαν το Κόμμα. Ωστόσο, από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι ένα σημαντικό μέρος φίλων, οπαδών αιφνιδιάστηκε από την άρνηση συμμετοχής. Πολλοί φίλοι και οπαδοί βρέθηκαν απροετοίμαστοι, χωρίς ουσιαστική ενημέρωση γύρω από τα «μεταβατικά προγράμματα» και τις «μεταβατικές κυβερνήσεις». Το κόμμα λοιπόν, η ηγεσία του, ήταν κατάλληλα προετοιμασμένο για να αντιμετωπίσει τις συνθήκες και τις παγίδες που του είχαν στήσει, είχε κάνει ότι ακριβώς έπρεπε, αλλά οι οπαδοί του και πολλά μέλη του να συμπληρώσουμε αιφνιδιάστηκαν, δεν αντιλήφθηκαν το κομματικό σχέδιο με τη γνωστή κατάληξη. Αυτό το επιχείρημα έχει ακουστεί πολλές φορές στην ιστορία του κινήματος και πρακτικά σημαίνει αδυναμία ή άρνηση να βγάλει κανείς τα ορθά συμπεράσματα και να πάρει τις ευθύνες του και για αυτό η ιστορία συνεχίζεται.
Πιο κάτω το άρθρο δίνει και την εξήγηση, γιατί οι οπαδοί βρέθηκαν απροετοίμαστοι. Ο λόγος είναι ότι οι μεγάλες ιδεολογικές επεξεργασίες του κόμματος για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, για την ιστορία του κόμματος, η προετοιμασία του νέου προγράμματος του… δεν είχαν φτάσει στο λαό, δεν είχε γίνει πλατιά ιδεολογικοπολιτική δουλειά στις λαϊκές μάζες.
Μάλιστα η αρθρογράφος θεωρεί ότι επιβεβαιώθηκε η θέση πώς
οι συνδικαλιστικοί αγώνες δεν αρκούν, δεν μπορούν να καλλιεργήσουν αντικαπιταλιστική συνείδηση, συνείδηση ανατροπής για την εργατική εξουσία, αν ευρύτερες εργατικές, λαϊκές μάζες δεν έλθουν σε επαφή και με την ιδεολογία, το Πρόγραμμα, τη στρατηγική του ΚΚΕ.
Η πολιτική συνείδηση των εργαζομένων όντως δεν έρχεται μέσω των συνδικαλιστικών αγώνων, σε καμία περίπτωση, όμως δεν μπορεί να έρθει και μέσω διαλέξεων και μαθημάτων, να γίνουν διαλέξεις για το πρόγραμμα ή την ιστορία. Όλα αυτά είναι για ένα τμήμα των δυνάμεων του και όχι όλων και ένα στενό κύκλο της επιρροής του. Τα πλατιά τμήματα των εργαζομένων συνειδητοποιούνται μέσω της πράξης. Εκεί αντιλαμβάνονται την ταξική διάσταση της κοινωνίας ,την εκμετάλλευση και οι κομμουνιστές δείχνουν τη διέξοδο προς τη νέα κοινωνία, το σοσιαλισμό μέσω της δράσης της εργατικής τάξης και γενικότερα των εργαζομένων. Εκεί το κόμμα και πρωτίστως η ηγεσία του κατακτούν την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, ώστε, έστω με δυσκολίες, να προσανατολίζονται ορθά στις μεγάλες ιστορικές καμπές. Οι μπολσεβίκοι δεν είχαν διδάξει στις εργαζόμενες μάζες το μαρξισμό ούτε το πρόγραμμά τους, όμως διαχρονικά με τη δράση, τη στάση, τη συνέπεια και τις θέσεις που λάμβαναν κατά την εξέλιξη των γεγονότων έπεισαν τους εργαζόμενους να τους ακολουθήσουν. Όταν στις καμπές της ιστορίας οι μάζες μπαίνουν ορμητικά στο ιστορικό προσκήνιο, δεν υπάρχει χρόνος για μαθήματα και διαλέξεις, παρά διορατικότητα, ορθή τακτική και κατακτημένο κύρος.
Γιατί οι Έλληνες Εκπαιδευτικοί παρουσιάζουν το σύνδρομο της “επαγγελματικής εξάντλησης”!!
Αυτά τα στοιχεία αντίθετα με ότι νομίζει το ΚΚΕ στην κρίσιμη στιγμή δεν τα διέθετε και το χειρότερο είναι ότι αρνείται να εξάγει τα σωστά συμπεράσματα ή δικαιολογεί τα λάθη του και συνεχίζει.
