Μισθολόγιο Εκπαιδευτικών: Αλλαγές, Απώλειες, Κερδισμένα και Διεκδικήσεις – Πλήρης Αναδρομή και Ανάλυση

Μισθολόγιο Εκπαιδευτικών: Αλλαγές, Απώλειες, Κερδισμένα και Διεκδικήσεις

Το άρθρο του Πάνου Ντούλα, Καθηγητή Αγγλικής – Κοινωνικών Επιστημών, εστιάζει στο μισθολογικό ζήτημα των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα, καλύπτοντας:

• Την τρέχουσα μισθολογική δομή (βασικός μισθός, επιδόματα)
• Τις κρατήσεις και τους φόρους
• Τον καθαρό μισθό
• Τις διαφορές στις απολαβές (προϋπηρεσία, θέση ευθύνης, σπουδές, τόπος κατοικίας, οικογενειακή κατάσταση)
• Την εξέλιξη του μισθολογίου τα τελευταία 5 και 15 χρόνια
• Συγκριτική ανάλυση με μισθούς εκπαιδευτικών στην Ευρώπη
• Τι διεκδικούν οι εκπαιδευτικοί ως δίκαιη αμοιβή

Μισθολόγιο Εκπαιδευτικών στην Ελλάδα: Πλήρης Αναδρομή και Ανάλυση

Μισθολογικά 2024. Μέρος Α: πόσα παίρνουμε μικτά τώρα;

Το μισθολογικό ζήτημα, παρότι ενίοτε επισκιάζεται από άλλα, παραμένει ένα πολύ σοβαρό θέμα για τον κλάδο των εκπαιδευτικών. Στη σειρά άρθρων που θα ακολουθήσει, θα προσπαθήσουμε να θίξουμε αρκετά από τα ζητήματα που άπτονται του μισθολογίου και να απαντήσουμε σε ερωτήματα όπως:

• Ποιος είναι ο μικτός μισθός των εκπαιδευτικών τώρα;

• Ποιες και πόσες είναι οι κρατήσεις κι οι φόροι τώρα;

• Πόσα παίρνουν οι εκπαιδευτικοί καθαρά, δηλαδή «στο χέρι»; Τι διαφορές έχουν οι απολαβές των εκπαιδευτικών ανάλογα με το εργασιακό τους καθεστώς, την προϋπηρεσία τους, την κατοχή θέσης ευθύνης, τις σπουδές τους, τον τόπο κατοικίας, την οικογενειακή τους κατάσταση κι άλλα κριτήρια;

• Πόσα έχουν χάσει (ή κερδίσει) οι εκπαιδευτικοί μέσα στην τελευταία πενταετία, δηλ στη διακυβέρνηση ΝΔ-Μητσοτάκη λόγω πληθωρισμού και άλλων μεταβολών;

• Πόσα έχουν χάσει (ή κερδίσει) μηνιαία και ετήσια οι εκπαιδευτικοί μέσα στην τελευταία 15ετία, δηλ μετά την κρίση και τα Μνημόνια;

• Πόσα παίρνουν οι Έλληνες κι Ελληνίδες εκπαιδευτικοί σε σχέση με τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσές τους στην Ευρώπη;

• Τι ζητάμε (οι εκπαιδευτικοί) ως «δίκαιη αμοιβή»;

• Και άλλα πιθανώς που μπορεί να προκύψουν…

Για την ανάλυση των παραπάνω δεδομένων, θα γίνει έρευνα αρχείου και θα χρησιμοποιηθούν πίνακες και διαγράμματα του Excel.

Ιστορικά

Ιστορικά στην Ελλάδα, μετά το 1911 οι εκπαιδευτικοί ήταν υπάλληλοι της Κεντρικής Διοίκησης. Η μισθοδοσία των εκπαιδευτικών συνήθως καθοριζόταν με Νόμο του Κράτους και δεν ήταν αποτέλεσμα συλλογικών διαπραγματεύσεων όπως σε άλλες χώρες. Καθώς, όμως, αυτή η έρευνα θα ασχοληθεί με τη μισθολογική κατάσταση και εξέλιξη των τελευταίων ετών, θα αναφερθούν μόνο οι πιο πρόσφατοι Νόμοι.

Ο βασικός Νόμος που καθόριζε το Μισθολόγιο των εκπαιδευτικών της τελευταίας προμνημονιακής δεκαετίας ήταν ο Νόμος 3205/2003 που δημιούργησε τότε νέα ΜΚ (Μισθολογικά Κλιμάκια), ενοποίησε κάποια επιδόματα και, σε συνδυασμό με τις ετησίως εκδοθείσες Εγκυκλίους και άλλες συμπληρωματικές διατάξεις, καθόριζε το μισθολογικό πλαίσιο μέχρι και το 2010. Όσον αφορά τις ασφαλιστικές Κρατήσεις, οι καθοριστικοί Νόμοι ήταν αρκετά παλαιότεροι, ενώ στους Φόρους εφαρμοζόταν η κατά καιρούς ισχύουσα γενική φορολογική πολιτική. Τα Δώρα τέλος καθορίζονταν κυρίως με τον Νόμο 1082/1980.

Μετά την υπογραφή Μνημονίου, το 2010-12 όλα αυτά άλλαξαν (προς το χειρότερο) με μια σειρά μισθολογικών, ασφαλιστικών και φορολογικών διατάξεων. Οι κυριότερες νομοθετικές παρεμβάσεις ήταν οι πρώτες περικοπές το 2010 με το Μνημόνιο 1 (Νόμος 3845/2010), το «Ενιαίο Μισθολόγιο» τον Οκτώβρη του 2011 (Νόμος 4024/2011), το Νέο Μισθολόγιο τον Δεκέμβρη του 2015 (Νόμος 4354/2015) καθώς και οι πιο πρόσφατες τροποποιήσεις το 2023 (Νόμος 5045/2023), διάφοροι νόμοι για το ασφαλιστικό και τις κρατήσεις έτσι όπως συμπληρώνονται από την εκάστοτε ισχύουσα φορολογική πολιτική, διάφορες εφαρμοστικές εγκύκλιοι, κ.ά. Μετά από όλα αυτά, έχουν επέλθει σοβαρές αλλαγές στη δομή και λογική του Μισθολογίου, εκ των οποίων οι κυριότερες είναι ότι:

• Δεν εφαρμόστηκε από το 2009 και πέρα η τιμαριθμική αναπροσαρμογή του μισθού, δηλ ο μισθός δεν αυξάνεται κάθε χρόνο με βάση τον πληθωρισμό όπως γινόταν πριν το Μνημόνιο, με αποτέλεσμα να χάνεται σιγά-σιγά μέρος του εισοδήματος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης.

• Αλλοιώθηκε σοβαρά η ακώλυτη μισθολογική εξέλιξη βάσει αποκλειστικά της προϋπηρεσίας: αρχικά το 2011 τα 18 Μισθολογικά Κλιμάκια καταργήθηκαν και η εξέλιξη συνδέθηκε με «βαθμούς», αξιολόγηση και ποσόστωση στην ανέλιξη ενώ στη συνέχεια το 2015 επανήλθαν τα Μισθολογικά Κλιμάκια (19 διετή πλέον, καθώς με άλλο νόμο αυξήθηκαν τα αναγκαία έτη για σύνταξη στα 40) με προωθημένη, ωστόσο, μισθολογική εξέλιξη (ή αναστολή της εξέλιξης) και σύνδεση με αξιολόγηση.

• Καταργήθηκαν τα Δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα (το 2010 αρχικά μειώθηκαν και το 2012 καταργήθηκαν εντελώς).

• Καταργήθηκαν διάφορα επιδόματα όπως διδακτικής προετοιμασίας, εξωδιδακτικής απασχόλησης, μεταπτυχιακού και διδακτορικού, ειδικής αγωγής, γάμου, κ.ά.

• Επιβλήθηκαν μια σειρά από (υποτίθεται) έκτακτες κρατήσεις (πχ 2% επιπλέον κράτηση για ανεργία, 1% επιπλέον για το κομμένο ΕΦΑΠΑΞ, 0,5% επιπλέον για ΜΤΠΥ, έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, κ.ά.) εκ των οποίων κάποιες παραμένουν ακόμη.

• Μειώθηκε το αφορολόγητο αρχικά και με μια σειρά από άλλες ρυθμίσεις κόπηκαν φοροαπαλλαγές και ουσιαστικά αυξήθηκε ο καταβαλλόμενος φόρος (άρα μειώθηκε ο καθαρός μισθός).

• Μειώθηκε έμμεσα η αμοιβή στη δευτεροβάθμια με την αύξηση ωραρίου κατά 2 ώρες εβδομαδιαία το 2013 (Νόμος 4152/2013).

• Κλάπηκε η μισθολογική προϋπηρεσία δύο ετών του 2016 και του 2017 .

• Αυξήθηκε η αμοιβή των στελεχών εκπαίδευσης πρόσφατα ενώ με τον ίδιο νόμο (Νόμος 5045/2023) δόθηκε μια καθολική οριζόντια αύξηση περίπου 43 ευρώ καθαρών.

• Και άλλα διάφορα, συνήθως αρνητικά…

Βασικός Μηνιαίος Μικτός Μισθός

Γενικά

Μετά από όλες αυτές τις ριζικές αλλαγές, έμεινε η εξής εικόνα και δομή στο Μισθολόγιο, σε σχέση με τις απολαβές: στην ουσία, ο Βασικός συν 3 επιδόματα για τους περισσότερους εκπαιδευτικούς στα σχολεία.

Ο Βασικός Μηνιαίος Μικτός Μισθός έχει 19 Μισθολογικά Κλιμάκια (ΜΚ) για τους υπαλλήλους Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (από το 1 μέχρι το 19), που εξελίσσονται ανά διετία, έχοντας όμως συνδεθεί εν μέρει με την Αξιολόγηση. Οι μικτές αποδοχές μας βρίσκονται στα 1.162 ευρώ Βασικό Μηνιαίο Μικτό Μισθό για τον υπάλληλο ΠΕ με ΜΚ 1. Αυτός ο αριθμός προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του 780 που είναι ο εισαγωγικός Βασικός Μικτός Μηνιαίος Μισθός για υπάλληλο ΥΕ (Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης) στο Δημόσιο επί 1,4 που είναι ο συντελεστής για τους υπαλλήλους ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης).

Με βάση τον Νόμο 4354/2015, ο Βασικός Μηνιαίος Μικτός Μισθός προσαυξάνεται για κάθε 2 έτη προϋπηρεσίας κατά 59 ευρώ μικτά (αυτό το ποσό προκύπτει από την πρόσθεση στο αμέσως προηγούμενο ΜΚ των 59 ευρώ δηλ του γινόμενου 1.092*0,0540).

Σε αυτά τα ποσά πρέπει να προστεθούν τα 70 ευρώ επιπλέον μικτά σε κάθε ΜΚ οριζόντια που δόθηκαν πρόσφατα με τον Νόμο 5045/2023. Το γιατί δόθηκε οριζόντια αύξηση ίδια για όλα τα ΜΚ κι όχι ποσοστιαία (πχ με αύξηση του Βασικού Μισθού για ΥΕ και άρα και για ΠΕ) είναι ζήτημα προς διερεύνηση.

Η εικόνα που προκύπτει είναι αυτή που φαίνεται στον διπλανό Πίνακα.

Σημειωτέο ότι ο βασικός μηνιαίος μικτός μισθός των Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης είναι βάσει θέσης ο καταληκτικός ΜΚ 19, ο οποίος πολλαπλασιάζεται επιπλέον και με συντελεστή 1,2 δηλ 2.224*1,2 = 2.669 ευρώ. Αντίστοιχα, του Ειδικού Γραμματέα το ίδιο αλλά πολλαπλασιάζεται επί 1,3 (επομένως 2.224*1,3=2.891) ενώ του Γενικού Γραμματέα επί 1,5 δηλ 2.224*1,5=3.336. Αυτά τα επιπλέον ποσά δίνονται πέρα από τα όποια επιδόματα θέσης.

Πίνακες με Καθαρές αποδοχές μόνιμων – νεοδιόριστων και αναπληρωτών!

Επίδομα απομακρυσμένων παραμεθόριων περιοχών!! Ποιοι το δικαιούνται!

Πίνακες με Καθαρές αποδοχές μόνιμων και νεοδιόριστων!

Ο “μύθος” των μεγάλων τραπεζικών αποταμιεύσεων των Ελλήνων / Το 72,5% των καταθετών έχει λογαριασμούς έως 1.000 ευρώ!

Eurostat – Αγοραστική δύναμη: Στην προτελευταία θέση, λίγο πιο πάνω από τη Βουλγαρία η Ελλάδα – Ο ανειδίκευτος εργάτης αμείβεται καλύτερα από τον προσοντούχο εκπαιδευτικό!!

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το e-wall.net στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή.
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.