Ομαδοσυνεργατική δημιουργία δωματίων απόδρασης της Κ. Σάιτ

Ομαδοσυνεργατική δημιουργία δωματίων απόδρασης της Κωνσταντίνα Σάιτ

Ακολουθεί το ενημερωτικο σημείωμα και οι οδηγίες της συναδέλφου

Στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής προσέγγισης των μαθημάτων μας μεταμορφώνουμε τις μαθήτριες και τους μαθητές μας σε δημιουργικούς κατασκευαστές δραστηριοτήτων και κυνηγούς θησαυρών, σε όποια ηλικιακή βαθμίδα κι αν ανήκουν, φτιάχνοντας ΔΩΜΑΤΙΑ ΑΠΟΔΡΑΣΗΣ με ή χωρίς τη βοήθεια της τεχνολογίας.

Αν θέλουμε τα δωμάτια απόδρασής μας να είναι ψηφιακά, θα χρειαστούμε: 

• • εργαστήριο Η/Υ ή κινητές συσκευές (λάπτοπ, τάμπλετ) μέσα στην τάξη
  • συνεργατικά google slides

• εικόνες ελεύθερες δικαιωμάτων π.χ. από το pixabay

ή δημιουργία εικόνας με Τ.Ν. π.χ. με το bing AI ή το canva Μαγικά μέσα

• e-me content για τις ασκήσεις

ή και συνεργατικά google forms

• ίσως ένα tutorial που να δείχνει με κατανοητό τρόπο και βήμα το βήμα τη διαδικασία, π.χ. αυτό το κατατοπιστικότατο από το κανάλι της Sylvia Agrafioti: https://youtu.be/IUg9DD-_qNc?si=rlVlMAapizQzjHum

Αντίθετα, αν θέλουμε να δωμάτιά μας να είναι «ζωντανά», θα χρειαστούμε: 

• τη σχολική αίθουσα του τμήματος ή των τμημάτων που θα εμπλακούν στη διαδικασία
• χαρτιά φωτοτυπικού ή κάρτες ή χαρτόνια
• στιλό ή μαρκαδόρους
• βιβλία της βιβλιοθήκης της τάξης -αν υπάρχει-, φάκελοι ή κουτάκια, χειροποίητα ή έτοιμα, για το κρύψιμο των στοιχείων,

70 δωρεάν εικονογραφημένα e-books για την πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση από τον Τάσο Ανθούλια!

Και φυσικά, σε κάθε περίπτωση τα σχολικά μας εγχειρίδια, για να αντλήσουν τις πληροφορίες που απαιτούνται, για την αλληλοδιδαχή ή επανάληψη του φαινομένου που μας ενδιαφέρει.

Επιπλέον, για τη ζωντανή εκδοχή, αν το σχολείο μας διαθέτει στη συγκεκριμένη τάξη τουλάχιστον 2 ή περισσότερα τμήματα, θα μπορούσε κάθε τμήμα να μεταμορφώσει την αίθουσά του σε δωμάτιο απόδρασης και να κυνηγήσει θησαυρούς στην αίθουσα της άλλης τάξης. Αν το escape room αφορά μόνο ένα τμήμα, μπορούμε να χωρίσουμε με θρανία την αίθουσα σε δύο μέρη και τους μαθητές και τις μαθήτριες αντίστοιχα σε δύο ομάδες.

Κατανέμουμε τα παιδιά σε υποομάδες και κάθε μία αναλαμβάνει μία ή περισσότερες δραστηριότητες για τη δημιουργία των γρίφων σε έντυπη ή ψηφιακή μορφή. Οι γρίφοι θα μπορούσαν να είναι -ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα- γρίφοι ή σπαζοκεφαλιές που παραπέμπουν απλώς σε άλλα στοιχεία, έως ασκήσεις σχετικές με την εξεταζόμενη ενότητα. Με τη μέθοδο της ψηφοφορίας θα μπορούσαν να αποφασίσουν ακόμη και π.χ. για τη μουσική υπόκρουση που μπορεί να παίζει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ζωντανού ή ψηφιακού. 

Η αναζήτηση των γρίφων οδηγεί σε συλλογή στοιχείων, π.χ. ενός γράμματος ή αριθμού,   και κάποια στιγμή θα καταλήξει στην εισαγωγή των στοιχείων αυτών στον τελευταίο γρίφο  τον οποίο πρέπει να αναζητήσουν επίσης μέσα στο δωμάτιο, ο οποίος ξεκλειδώνει κυριολεκτικά ή μεταφορικά την πόρτα και χαρίζει τη νίκη σε κάποια από τις ομάδες μας,. 

Μέσα από τη διαδικασία της δημιουργίας των γρίφων, οι ίδιοι οι δημιουργοί επεξεργάζονται και εμπεδώνουν την ύλη, καλλιεργώντας ποικίλες δεξιότητες, όπως ομαδοσυνεργασίας, κριτικής σκέψης, λήψης αποφάσεων. Βιώνουν τη χαρά του παιχνιδιού και της νίκης, μέσα από μια διαδικασία, ωστόσο, η οποία θα εξάρει την αξία της συνεργασίας και της επίτευξης ενός κοινού στόχου και όχι τόσο της ατομικής διάκρισης.

Ενδεικτικό παράδειγμα ψηφιακής μορφής κατάλληλο για το Γυμνάσιο και τις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού: 

Escape room για το νεοελληνικό ρήμα, τα είδη και τα συμπληρώματά του:

1. Χωρίζουμε το τμήμα σε 4 ομάδες σε δια ζώσης διδασκαλία ή σε 4 breakout δωμάτια σε εξ αποστάσεως πλατφόρμα τηλεδιάσκεψης.

2. Μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν λογαριασμό στο google με το όνομα του σχολείου και του τμήματός μας, π.χ. a1.gymn.xxx. Δίνουμε στις ομάδες τα στοιχεία του και συνδέονται με τις συσκευές που έχουν στη διάθεσή τους.

3. Συζητούν στην ολομέλεια το σενάριο της απόδρασης που θέλουν να στήσουν. Αν υπάρχουν περισσότερες προτάσεις ψηφίζουν ποια θέλουν να υιοθετήσουν. Αποφασίζουν επίσης τον τελικό γρίφο και τον αριθμό των δραστηριοτήτων που θα δημιουργήσουν.

1ο Παράδειγμα σεναρίου: Έτος 1943, Ολλανδία. Είμαστε παγιδευμένοι/ες μέσα σε ένα δωμάτιο, και πρέπει να βρούμε μέσα σε 30 λεπτά όλα τα στοιχεία και να ξεκλειδώσουμε την πόρτα πριν μας συλλάβει η Γκεστάπο. [Στη Λογοτεχνία έχουμε αμέσως πιο πριν επεξεργαστεί το απόσπασμα από το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ ή το επεξεργαζόμαστε παράλληλα με την κατασκευή του δωματίου. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το λογοτεχνικό κείμενο ως πηγή προτάσεων για τις ασκήσεις μας.]

2ο Παράδειγμα σεναρίου: Έτος 1970. Είστε αστροναύτες σε έναν διαστημικό σταθμό, με αρχηγό τον διάσημο αστροναύτη Νιλ Άρμστρονγκ. Τα συστήματά σας έχουν χτυπήσει κόκκινο και ο σταθμός είναι έτοιμος να εκραγεί. Έχετε 20 λεπτά στη διάθεσή σας, για να λύσετε τους γρίφους, να βρείτε το κλειδί, να βγείτε από τον χώρο, να μπείτε στην κάψουλα διαφυγής και να σωθείτε. 

Οι εικόνες φτιάχτηκαν με τα μαγικά μέσα του canva.

Για τη Φυσική θα μπορούσε να είναι ένα εργαστήριο στο οποίο είναι παγιδευμένος ο Einstein, για τη Χημεία ο Lavoisier κ.ο.κ.

4. Οι μαθήτριες/τές ανοίγουν ένα νέο αρχείο παρουσίασης google. Μία ομάδα αναζητά στο pixabay την ελεύθερη πνευματικών δικαιωμάτων κεντρική εικόνα που ταιριάζει για το δωμάτιό τους ή τη δημιουργεί η ίδια με τη βοήθεια Τ.Ν. Αν οι συναντήσεις γίνονται δια ζώσης μπορούν να ζωγραφίσουν τα ίδια τα παιδιά την εικόνα συνεργατικά. Στην περίπτωση αυτή σκανάρεται και ανεβαίνει στην παρουσίαση. 

 Άλλη ομάδα αναζητά στο google slides τα εικονίδια τα οποία θα κρύψουν τους γρίφους που κάθε ομάδα έχει επ’ αυτού αναλάβει (Εισαγωγή->Εικόνα-> αναζήτηση στον ιστό). 

Μια άλλη ομάδα αναζητά τον ήχο της μουσικής υπόκρουσης π.χ. στο https://ccmixter.org/. 

Η 4η ομάδα αναζητά στο youtube το χρονόμετρο που θεωρεί ότι ταιριάζει στο σενάριο, χωρίς μουσική.

Όποτε διίστανται οι απόψεις, γίνεται ψηφοφορία στην ομάδα. 

5. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να δημιουργήσει τις δραστηριότητες που της αναλογούν, μελετώντας το σχετικό βιβλίο αναφοράς. Κάπου σε αυτές κρύβονται από τα παιδιά τα στοιχεία του κώδικα, π.χ. στην ανατροφοδότηση. 

6. Οι σύνδεσμοι των δραστηριοτήτων αντιγράφονται και εισάγονται ως ενεργοί σύνδεσμοι (-) στα εικονίδια με τυχαία σειρά. Στην κλειδαριά της πόρτας εισάγεται και ο γρίφος με τον κώδικα. Και έτοιμο το δωμάτιο απόδρασης! 

Οι ομάδες παίζουν το παιχνίδι στην ταμπλέτα τους. Νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που θα αποδράσει γρηγορότερα από όλες. Ακολουθεί συζήτηση, επιλύονται απορίες κ.λπ. Εναλλακτικά κι εφόσον συμμετέχουν περισσότερα τμήματα του σχολείου στη δραστηριότητα, παίζουμε το ένα τμήμα το παιχνίδι ενός άλλου. Και πάλι,  νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που θα αποδράσει γρηγορότερα από όλες.

Σημ. Ανάλογα με τον χρόνο που θέλουμε να αφιερώσουμε στη δραστηριότητα, μπορούμε να αυξήσουμε ή να περιορίσουμε τις δραστηριότητες. Κάποιες ασκήσεις θεωρίας θα μπορούσαν να κατασκευαστούν νωρίτερα από τον/την εκπαιδευτικό, αν το θεωρεί απαραίτητο. Αν ο χρόνος που έχουμε είναι πολύ λίγος, θα μπορούσαν οι μαθητές να κατασκευάσουν μόνο τις ασκήσεις κι εμείς να δημιουργήσουμε τα υπόλοιπα, αν και αυτό περιορίζει σημαντικά τη χαρά της διαδικασίας.

Δείτε παρακάτω πώς θα μπορούσε να είναι το τελικό αποτέλεσμα του 1ου σεναρίου, μόνο με σχετικά εύκολες στην επεξεργασία δραστηριότητες της e-me content (mark the word, drag the words, fill in the blanks, όπου κατά τη δημιουργία τους βάζουμε τίτλο, γράφουμε προτάσεις και οι ζητούμενοι τύποι μπαίνουν απλώς ανάμεσα σε αστεράκια. Δε χρειάζεται να πειράξουμε τίποτε άλλο.):

Για μαθητές/ήτριες: προς τελική εκτέλεση

https://docs.google.com/presentation/d/1WRqCy2cdBEeMbdpPxHJMB9HListavOaKJmu6OzoLcOo/preview?slide=id.p

Για εκπαιδευτικούς : προς λήψη και επεξεργασία 

https://docs.google.com/presentation/d/1WRqCy2cdBEeMbdpPxHJMB9HListavOaKJmu6OzoLcOo/edit?usp=sharing 

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το e-wall.net στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή.
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.