Το Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Κέρκυρας επανέρχεται στα ζητήματα της σχολικής βίας, με δεδομένο ότι την τελευταία χρονική περίοδο έχουν δει το φως της δημοσιότητας σοβαρές περιπτώσεις βίαιων επεισοδίων μεταξύ ανηλίκων μαθητών μας. Τόσο στο πλαίσιο των σχολικών δραστηριοτήτων όσο και εκτός αυτών. Αποκορύφωμα του φαινομένου αυτού ήταν το περιστατικό το οποίο συνέβη σε Γυμνάσιο της πόλης και έλαβε μεγάλες διαστάσεις, μετά την εμπλοκή γονέα, η οποία μάλιστα μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, με καρδιακά προβλήματα και στην οποία ευχόμαστε περαστικά και ταχεία ανάρρωση.
Μπορεί να φανεί κυνικό άλλα δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν τέτοιες συμπεριφορές. Το περιστατικό αυτό, η όξυνση της νεανικής παραβατικότητας, η οποία εκδηλώνεται με ιδιαίτερη ένταση τα τελευταία χρόνια δεν είναι ανεξήγητο ή μεμονωμένο φαινόμενο. Έχει βαθύτατη σχέση με τα προβλήματα της καθημερινότητας, το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, τις αρχές και τις αξίες με τις οποίες διαπαιδαγωγούνται οι μαθητές εντός και εκτός τάξης.
Στη βάση του προβλήματος της σχολικής βίας, βρίσκεται στην πραγματικότητα ο τρόπος λειτουργίας, αλλά και οι βασικές αρχές της κοινωνίας, η οποία αποδέχεται τον ανταγωνισμό και τη βία που είναι πολλές φορές αόρατη, αναίμακτη ή βουβή. Η ματαίωση κάθε προσδοκίας και ονείρου από ένα σύστημα που συνθλίβει τους νέους, φοιτώντας σε ένα σχολείο ανταγωνιστικό και εξετασιοκεντρικό. Μεγαλώνοντας σε μια χώρα, που οι θεσμοί της αφήνουν ατιμώρητα εγκλήματα, όπως αυτό των Τεμπών, του Κολωνού κλπ. Ενός συστήματος που ιδιωτικοποιεί την υγεία και την παιδεία, αφήνοντας χωρίς καμία πρόνοια το πιο ευαίσθητο κομμάτι της: Τα ίδια τα παιδιά της. Ένα σύστημα που αποθεώνει την υποκουλτούρα και προβάλλει με κάθε τρόπο, κάθε είδους influencers, trappers, μουσικές και τηλεοπτικά προγράμματα, τα οποία υποβαθμίζουν τον άνθρωπο, τη γυναίκα και θεωρούν ως ύψιστο αγαθό το χρήμα και τα ναρκωτικά. Ένα σύστημα, το οποίο ακόμα και μέσα από τα σχολικά βιβλία, μιλάει για τον «καημένο» πολυεκατομμυριούχο ποδοσφαιριστή ο οποίος δεν μπορεί να κάνει ταυτόχρονα προπόνηση και διαφήμιση και τα βγάζει -και αυτός- δύσκολα πέρα, ακριβώς όπως και ένας εργαζόμενος.
Συνεπώς καμία έκπληξη δεν πρέπει να προκαλούν τέτοια φαινόμενα, μιας και οι μαθητές μας, εντός και εκτός του σχολικού χώρου, μπολιάζονται με τις αρχές ενός κοινωνικού συστήματος που αποθεώνει τον ατομικισμό, τον ανταγωνισμό, το «δίκαιο του ισχυρότερου», τον σεξισμό και τον ρατσισμό. Από την άποψη αυτή αποτελεί πραγματικό εμπαιγμό η «δυσφορία» που εκφράζουν για τη νεανική βία οι υπερασπιστές μιας τέτοιας κοινωνίας και όσοι έχουν ταχθεί υπέρ της διαιώνισής της.
Αλήθεια τι περιμένουν όλοι αυτοί από τα παιδιά που ζουν στη Κέρκυρα των ιλιγγιωδών -από τον τουρισμό- κερδών για τους λίγους, της άγριας εκμετάλλευσης των εργαζομένων από το τουριστικό κεφάλαιο, της βαριάς παραβατικότητας και του οργανωμένου εγκλήματος;
Από παιδιά δηλαδή που:
- ζουν σε συνθήκες φτώχειας και οδηγούνται στο να πιάνουν δουλειά από τα 15 ή και από ακόμα μικρότερη ηλικία, με αποτέλεσμα να χάνουν πρόωρα την παιδικότητά τους. Είναι χαρακτηριστικό, ότι το ποσοστό εργασίας ανάμεσα στα παιδιά του ΕΠΑΛ αγγίζει το 100%.
- δεν έχουν ελεύθερους χώρους για να αθληθούν, να παίξουν, να κοινωνικοποιηθούν με τους συνομηλίκους τους,
- δεν έχουν τη δυνατότητα για δωρεάν καλλιτεχνικές δραστηριότητες,
- χάνουν την ουσιαστική επαφή με τους γονείς τους επί έξι συνεχόμενους μήνες μια και αυτοί δουλεύουν 12 ή και 14 ώρες κάθε μέρα στην τουριστική σεζόν,
- βλέπουν με τα ίδια τους τα μάτια τις αβυσσαλέες κοινωνικές και ταξικές διαφορές που λειτουργούν διαλυτικά στην ανάπτυξη υγιών διαπροσωπικών σχέσεων με τους συνομηλίκους τους αλλά και με το σύνολο της κοινωνίας.
Με την ψήφιση του νόμου για τις 13 ώρες δουλειάς, η κατάσταση αυτή θα γίνει χειρότερη, μια και εργαζόμενοι που παραδοσιακά δούλευαν 8ωρο, πλέον θα μπορούν να απασχολούνται από τον εργοδότη τους για 13 ώρες, δουλεύοντας από πρωί σε βράδυ, αφήνοντας τα παιδιά -στην ουσία- χωρίς γονείς, όχι γιατί το θέλουν, αλλά γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή.
Το παζλ της αδιαφορίας εκ μέρους της κυβέρνησης ολοκληρώνεται με την απουσία εξειδικευμένου προσωπικού στα σχολεία. Πάγιο αίτημα της ΕΛΜΕ είναι να υπάρχει σε κάθε σχολείο τουλάχιστον ένας ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός και νοσηλευτής με καθεστώς μονίμου, προκειμένου η προσέγγιση των μαθητών να γίνεται με επιστημονικούς όρους. Η κυβέρνηση όχι απλώς δεν υλοποιεί το δίκαιο αυτό αίτημα, αλλά αντιθέτως έχει φτάσει στο εξωφρενικό σημείο να «μοιράζει» ένα ψυχολόγο σε 5 σχολεία.
Στα ΕΠΑΛ, όπου υποτίθεται ότι λόγω του προγράμματος «μια νέα αρχή στο ΕΠΑΛ» υπάρχει ψυχολόγος (γιατί αν δεν υπήρχε πρόγραμμα, δε θα υπήρχε ψυχολόγος), έχει στην ευθύνη του μόνο την Α΄ Λυκείου!
Περισσεύει η υποκρισία, λοιπόν, όταν θρηνούν για την εκδήλωσή της βίας στο σχολικό περιβάλλον αυτοί που σφυρίζουν αδιάφορα απέναντι στα αιτήματα της ΕΛΜΕ και των Ομοσπονδιών των εκπαιδευτικών, μιας και οι ίδιοι είναι οι υποστηρικτές ενός κοινωνικού συστήματος καταπίεσης. Ως εκ τούτου δεν έχουν δικαίωμα ούτε στον στιγματισμό οικογενειών, ούτε στη στοχοποίηση συναδέλφων, ούτε καν στο άλλοθι της έκπληξης. Δικό τους δημιούργημα είναι η βία στα σχολεία.
Ακόμα και η πρόσφατη ανακοίνωση που εξέδωσε η ΔΔΕ Κέρκυρας για τα γεγονότα αυτά, δείχνει το πώς αντιμετωπίζει η Διοίκηση και το Υπουργείο τις καταστάσεις αυτές, αφού είναι ένα «ευχολόγιο» χωρίς κανένα μέτρο και χωρίς καμία ουσία. Αντίθετα, η ΔΔΕ εφαρμόζοντας τις πρακτικές του Υπουργείου, κάνει ότι μπορεί για να γιγαντώσει τέτοια φαινόμενα, «στοιβάζοντας» τους μαθητές σε αίθουσες – κλουβιά, συγχωνεύοντας τμήματα και δηλώνοντας, ότι όσοι μαθητές περισσεύουν θα αλλάζουν υποχρεωτικά σχολείο κι όλα αυτά με μοναδικό σκοπό, όχι την ορθή παιδαγωγική λειτουργία, αλλά την εξοικονόμηση εκπαιδευτικού προσωπικού και κονδυλίων. Όταν η ίδια η Διοίκηση θέλει -με τη βία- να αλλάξει στους μαθητές σχολικό περιβάλλον, επειδή αυτοί «περισσεύουν», πώς περιμένουμε να αντιδράσουν γονείς και μαθητές;;;
Παράλληλα, η απαξίωση από τη μεριά της κυβέρνησης του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού, -απαξίωση τόσο οικονομική, όσο και ουσίας, αφού μας στιγματίζει ως «τεμπέληδες που δε θέλουν να αξιολογηθούν»- έχει οδηγήσει ορισμένους (ευτυχώς) γονείς σε αναίτιες και απρόκλητες επιθέσεις ενάντια στους εκπαιδευτικούς. Από ξυλοδαρμούς, μέχρι βίαιες λεκτικές επιθέσεις και μηνύσεις, απέναντι σε συναδέλφους, οι οποίοι με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουν, κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για τα παιδιά που έχουν στην ευθύνη τους. Μια τέτοια περίπτωση είναι και το γεγονός το οποίο συνέβη και στο Γυμνάσιο της πόλης. Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου, σταμάτησαν σχεδόν αμέσως τη συμπλοκή, ερεύνησαν το γεγονός και τα αίτιά του και πήραν άμεσα τα απαραίτητα παιδαγωγικά μέτρα, τα οποία έκριναν ότι έπρεπε να πάρουν. Η γονέας, μετά από το περιστατικό, επιτέθηκε με σφοδρότητα στους εκπαιδευτικούς του σχολείου, χωρίς να έχει καν τη διάθεση να ακούσει κανέναν. Κατανοούμε την αγωνιά των γονιών για τα παιδιά τους (κι εμείς γονείς είμαστε), αλλά θα πρέπει να υπάρχει συζήτηση και συνεργασία, ανάμεσα στα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, ανάμεσα σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές ώστε να ξεπερνιούνται τα όποια προβλήματα προκύπτουν. Με δεδομένη την απουσία των κατάλληλων υποδομών από το κράτος, όπως και του απαραίτητου επιστημονικού προσωπικού, όλοι οι εμπλεκόμενοι στην εκπαιδευτική διαδικασία πρέπει να προσπαθούν, υπερβάλοντας εαυτόν, να καλύψουν τα κενά που το κράτος συνειδητά διογκώνει.
Το Δ.Σ. της ΕΛΜΕ είναι το πρώτο που θα καταδικάσει ανάρμοστες συμπεριφορές από εκπαιδευτικούς, όπως το έχει κάνει και στο παρελθόν. Αλλά θα πρέπει να τονίσουμε, ότι τα ζητήματα αυτά πρέπει να αφορούν πρώτα και κύρια τις εσωτερικές λειτουργίες της σχολικής κοινότητας. Υπάρχουν θεσμοθετημένες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για να διερευνώνται τέτοια περιστατικά, και να επιλύονται..
Παρατηρούμε ότι έχει ξεσπάσει μια διαμάχη στα ΜΚΔ, με κάποιους να κατηγορούν συλλήβδην τους γονείς και κάποιους άλλους να κατηγορούν συλλήβδην τους εκπαιδευτικούς, και δυστυχώς και οι δύο μεριές με πολύ ανάρμοστο τρόπο. Όλοι αυτοί που δείχνουν να ενδιαφέρονται για την υπόθεση και επιλέγουν τη δημόσια συζήτηση και τις δημόσιες καταγγελίες, έχουν αναρωτηθεί αν βοηθάνε με αυτόν τον τρόπο να λυθεί το πρόβλημα ή αν επιβαρύνουν την κατάσταση; Αν με αυτόν τον τρόπο απαξιώνεται η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία, άρα και τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών; Μπορούν να αναλογιστούν το ψυχικό και συναισθηματικό φορτίο που δημιουργείται σε όλους τους εμπλεκόμενους με το να βλέπουν την υπόθεσή τους στις ειδήσεις και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης; Είμαστε αντίθετοι στο να «κουκουλωθεί» οποιοδήποτε ζήτημα, αλλά άλλο τόσο είμαστε αντίθετοι και στο να μετατρέπεται σε ένα θέμα που «πουλάει».
Το ΔΣ της ΕΛΜΕ δεν έχει αυταπάτες ότι οι προτάσεις του ή άλλες συμπληρωματικές μπορούν να εξαφανίσουν τις εκδηλώσεις νεανικής βίας, από τη στιγμή που η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στην συνολικότερη κοινωνική οργάνωση και λειτουργία. Ωστόσο, απαιτεί να ληφθούν μέτρα που μπορούν τουλάχιστον να βοηθήσουν στον περιορισμό του προβλήματος:
- διορισμό μόνιμου εξειδικευμένου προσωπικού σε κάθε σχολείο (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτές) και σε επαρκή αναλογία με βάση το πλήθος μαθητών κάθε σχολικής μονάδας, προκειμένου να παρέχεται πραγματική υποστήριξη
- προγράμματα συμβουλευτικής για τα προβλήματα των νέων (bullying, νεανική βία, εξαρτήσεις κλπ) σε μαθητές και εκπαιδευτικούς με αποκλειστική ευθύνη του Κράτους και επιστημονική επιμέλεια των Πανεπιστημίων
- δημιουργία χώρων δωρεάν άθλησης και ψυχαγωγίας για τα παιδιά του νησιού στην πόλη και τα χωριά με ευθύνη του Κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμος–Περιφέρεια)
- δημιουργία δημόσιων δομών συμβουλευτικής γονέων πλήρως στελεχωμένων με εξειδικευμένο προσωπικό
- Μείωση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα, καμία συγχώνευση τμημάτων.
Ενδοοικογενειακή βία και Ποινική διαμεσολάβηση / Νόμος 3500