Νέο πλαίσιο για την Ειδική Αγωγή – Τμήματα Ένταξης και Παράλληλη Στήριξη
Εγκύκλιος – Νέο πλαίσιο για την Ειδική Αγωγή: Στήριξη, συνεργασία και εξατομικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης
Με στόχο τη βελτίωση της εκπαιδευτικής εμπειρίας και της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το Υπουργείο Παιδείας εξέδωσε νέα εγκύκλιο που επανακαθορίζει τον ρόλο των Τμημάτων Ένταξης και της Παράλληλης Στήριξης – Συνεκπαίδευσης στα σχολεία της χώρας.
Δείτε την εγκύκλιο:
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, τα Τμήματα Ένταξης και η Παράλληλη Στήριξη λειτουργούν ως θεσμοί ενίσχυσης και ένταξης, με κεντρικό στόχο την αυτονομία των μαθητών τόσο σε γνωστικό όσο και σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο, πάντα μέσα στο περιβάλλον της τάξης. Η ευθύνη για την εκπαίδευση όλων των μαθητών –συμπεριλαμβανομένων όσων υποστηρίζονται από τα παραπάνω θεσμικά εργαλεία– ανήκει στον Σύλλογο Διδασκόντων και όχι αποκλειστικά στους εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής.
Η σημασία της συνεργασίας
Καθοριστικό στοιχείο του νέου πλαισίου είναι η συνεχής συνεργασία όλων των εμπλεκομένων: των εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής, της σχολικής μονάδας, των υποστηρικτικών δομών (ΚΕΔΑΣΥ, Ε.Δ.Υ., Σύμβουλοι Εκπαίδευσης), αλλά και των οικογενειών. Η συνεργασία αυτή βασίζεται σε εμπιστοσύνη, αμοιβαίο σεβασμό και συνέπεια στην επικοινωνία και στις κοινές δράσεις.
Εξατομικευμένα Προγράμματα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ)
Για κάθε μαθητή που υποστηρίζεται από Τμήμα Ένταξης ή Παράλληλη Στήριξη, τηρείται ατομικός φάκελος και σχεδιάζεται Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ). Πρόκειται για ένα δυναμικό και εξελισσόμενο παιδαγωγικό εργαλείο, που συνδιαμορφώνεται από εκπαιδευτικούς γενικής και ειδικής αγωγής, με τη συμβολή των γονέων, και εποπτεύεται από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής.
Το ΕΠΕ δεν ταυτίζεται με τη διδασκαλία “ένας προς έναν”, ωστόσο μπορεί να περιλαμβάνει τέτοιες παρεμβάσεις εφόσον κριθεί αναγκαίο. Οι στόχοι του εκτείνονται τόσο στη γνωστική ανάπτυξη όσο και στην κοινωνική και ψυχοσυναισθηματική ενδυνάμωση των μαθητών.
Η αξιολόγηση των μαθητών γίνεται από τον εκπαιδευτικό γενικής αγωγής, λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις των εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής, τους στόχους του ΕΠΕ και τις προτάσεις του ΚΕΔΑΣΥ. Ιδιαίτερα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, μπορεί να εφαρμοστούν εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης, προσαρμοσμένες στις ανάγκες κάθε μαθητή.
Το νέο πλαίσιο ορίζει πως:
- Σε κάθε σχολική μονάδα λειτουργεί ένα Τμήμα Ένταξης, στελεχωμένο με εκπαιδευτικούς ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΠΑΛ).
- Δεν απαιτείται ξεχωριστό απουσιολόγιο ή βιβλίο ύλης για τους μαθητές του Τμήματος Ένταξης· όλες οι πληροφορίες περιλαμβάνονται στο ΕΠΕ.
- Η υποστήριξη γίνεται κυρίως εντός της τάξης, ενώ εκτός τάξης παρέχεται μόνο εφόσον είναι απολύτως απαραίτητο.
- Η συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικού γενικής αγωγής και εκπαιδευτικού ΕΑΕ είναι συνεχής και υποχρεωτική, τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην εφαρμογή διαφοροποιημένων πρακτικών.
- Κατά τα διαλείμματα, οι εκπαιδευτικοί Παράλληλης Στήριξης εφαρμόζουν στόχους του ΕΠΕ, συμμετέχοντας παράλληλα στο πρόγραμμα εφημεριών.
Οι Διευθυντές, οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης και τα ΚΕΔΑΣΥ έχουν την ευθύνη να μεριμνούν για την επιμόρφωση της σχολικής κοινότητας σε θέματα ειδικής και ενταξιακής εκπαίδευσης, αξιοποιώντας σχετικό υλικό που έχει αναρτηθεί ηλεκτρονικά.
Το νέο πλαίσιο υπογραμμίζει ότι η ενταξιακή εκπαίδευση δεν αποτελεί υπόθεση λίγων, αλλά μια συλλογική προσπάθεια που αφορά ολόκληρη τη σχολική κοινότητα. Με τις νέες ρυθμίσεις, οι μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες έχουν περισσότερες δυνατότητες για ισότιμη συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία, σε ένα σχολείο που αναγνωρίζει τη διαφορετικότητα και ενισχύει τη συμπερίληψη.
