Δημόσια Πανεπιστήμια, Ιδιωτικά Κολλέγια και οι Απάτες της Κυβέρνησης
Του Τάσου Καπλάνη, Καθηγητή
Είναι ευκαιρία να σταθούμε σε μερικά στοιχεία που πέρασαν απαρατήρητα μέσα στην εβδομάδα, αλλά έχουν μεγάλη σημασία για την εκπαίδευση στη χώρα μας. Το ζήτημα των ιδιωτικών κολλεγίων και η συνεχιζόμενη επίθεση στα δημόσια πανεπιστήμια αποκαλύπτει μια βαθύτερη πολιτική στρατηγική που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα σε βάρος της κοινωνίας και της δημόσιας παιδείας.
Ιδιωτικά Κολλέγια: Ποιοι Ζητούν Πανεπιστημιακή Αναγνώριση
Δόθηκε στη δημοσιότητα η λίστα των ιδιωτικών κολλεγίων που έχουν καταθέσει αίτηση αδειοδότησης ως πανεπιστήμια. Τα ιδρύματα αυτά είναι:
- Μητροπολιτικό Κολλέγιο
- Aegean OMIROS College
- Deree
- Anatolia College
- City Unity
- New York College
- BCA
- IDEF (η διαφημιζόμενη “Σορβόνη”)
- Ελληνοαμερικανική Ένωση
Στη λίστα προστίθενται επίσης δύο ιδιωτικά πανεπιστήμια από την Κύπρο: το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και το Frederick.
Αυτό που λείπει από τη λίστα είναι τα μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως το Χάρβαρντ και το Γιέιλ, που κάποιοι διαβεβαίωναν ότι θα ίδρυαν παραρτήματα στην Ελλάδα. Όπως πολλοί υποστήριζαν από την αρχή, τέτοιες υποσχέσεις ήταν απλά επικοινωνιακά τεχνάσματα.
Πλην των κυπριακών πανεπιστημίων, όλα τα υπόλοιπα λειτουργούν ήδη ως κολλέγια σε συνεργασία με ξένα ιδρύματα. Η προσπάθεια αναβάθμισής τους σε πανεπιστήμια, χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις και χωρίς ουσιαστικούς ελέγχους ποιότητας, δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Η μοναδική προϋπόθεση εισαγωγής σε αυτά είναι η καταβολή διδάκτρων, κάτι που οδηγεί στην πλήρη εμπορευματοποίηση της γνώσης.
Ένα κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει αφορά τους αποφοίτους αυτών των κολλεγίων. Η αγορά εργασίας θα γεμίσει με “πτυχιούχους” συγκεκριμένων κλάδων, χωρίς να είναι ξεκάθαρο το επαγγελματικό τους μέλλον. Ιδιαίτερα προβληματικό είναι το ενδεχόμενο ίδρυσης “ιατρικών” σχολών χωρίς πανεπιστημιακά νοσοκομεία και χωρίς εξετάσεις πιστοποίησης από τον Ιατρικό Σύλλογο. Ανάλογα ερωτήματα ισχύουν και για άλλες επιστήμες που απαιτούν αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια και πρακτική εκπαίδευση.
Η Επίθεση στα Δημόσια Πανεπιστήμια
Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα δημόσια πανεπιστήμια είναι ένας από τους τρεις θεσμούς που εμπιστεύεται περισσότερο η ελληνική κοινωνία, μαζί με την οικογένεια και τις ένοπλες δυνάμεις. Παρόλα αυτά, οι κυβερνήσεις – και ιδίως η σημερινή – τα αντιμετωπίζουν με εχθρότητα.
- Τα υποχρηματοδοτούν, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν κυρίως χάρη στις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και συνεργασίες.
- Τα συκοφαντούν ως “κέντρα ανομίας” και επιχειρούν να τα απαξιώσουν στα μάτια της κοινωνίας.
- Εξομοιώνουν τα πτυχία των δημόσιων πανεπιστημίων με αμφιβόλου ποιότητας πτυχία ιδιωτικών ιδρυμάτων, καταργώντας ουσιαστικά κάθε αξιολόγηση και έλεγχο.
- Προωθούν μέτρα όπως η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) για να μειώσουν τεχνητά τον αριθμό των εισακτέων και να στείλουν περισσότερους φοιτητές στα ιδιωτικά κολλέγια.
Η κυβέρνηση λειτουργεί σαν υπηρέτης ιδιωτικών συμφερόντων και όχι ως εκπρόσωπος του ελληνικού λαού. Η προώθηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης σε βάρος της δημόσιας δεν είναι απλά μια πολιτική επιλογή – είναι μια πολιτειακή εκτροπή που αποδυναμώνει το ίδιο το κοινωνικό κράτος.
Ένα Κοινωνικό Ζήτημα που Χρειάζεται Συλλογική Δράση
Η Ελλάδα συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από βαθιές ανισότητες, οικονομική κρίση και διαρκή εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων. Το φαινόμενο του brain drain – όπου το κράτος πληρώνει για την εκπαίδευση νέων επιστημόνων, μόνο και μόνο για να τους “εξάγει” σε άλλες χώρες – αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα στην οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας.
Ταυτόχρονα, η απουσία παραγωγικού μοντέλου (η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και η εκποίηση δημόσιας περιουσίας δεν συνιστούν παραγωγική στρατηγική) επιδεινώνει την κατάσταση.
Σε αυτή την πραγματικότητα, είναι απαραίτητος ένας ευρύς δημόσιος διάλογος για το μέλλον της εκπαίδευσης και της χώρας γενικότερα. Οι πολίτες οφείλουν να αντιδράσουν και να απαιτήσουν μια παιδεία που θα υπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες και όχι τα κέρδη λίγων επιχειρηματιών.
Το μέλλον της εκπαίδευσης δεν μπορεί να αφεθεί στα χέρια πολιτικών που υφαρπάζουν την ψήφο του κόσμου με ψεύτικες υποσχέσεις και επικοινωνιακά τεχνάσματα. Είναι ζήτημα συλλογικής ευθύνης να υπερασπιστούμε τη δημόσια παιδεία ως θεμέλιο μιας δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας.
Σε μια περίοδο όπου καταγράφεται μια συνολικότερη κρίση βασικών θεσμών, τα Δημόσια Πανεπιστήμια αποτελούν την εξαίρεση καθώς οι πολίτες δείχνουν μεγάλη εμπιστοσύνη σε αυτά.
Αυτό είναι από τα βασικά συμπεράσματα έρευνας κοινής γνώμης που πραγματοποίησε η εταιρεία Metron Analysis.
Η έρευνα αυτή ανέδειξε ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς κλονίζεται.
Αντιθέτως, θετικό ισοζύγιο έχουν μόνο τρεις θεσμοί: η Οικογένεια (+77), οι Ένοπλες Δυνάμεις (+40) και τα Πανεπιστήμια (+24).
Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο
Σύμφωνα, με ανάλυση των Στράτου Φαναρά και Γιάννη Μπαλαμπανίδη στο «Βήμα της Κυριακής» διακρίνονται σχηματικά τρεις ομάδες θεσμών. Εκείνοι που θα αποκαλούσαμε θεσμούς «Προστασίας και Ευκαιρίας» ανήκουν στους λίγους που εμφανίζουν θετικό ισοζύγιο: η Οικογένεια (+77 μονάδες) και τα Πανεπιστήμια (+24). Οι θεσμοί «Ευταξίας» εμφανίζουν επίσης θετικό ή έστω περίπου ουδέτερο ισοζύγιο. Από την άλλη, οι θεσμοί τής εν ευρεία έννοια «Πολιτικής» έχουν τις χειρότερες επιδόσεις.
O Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος έκανε την ακόλουθη δήλωση:
««Με ενδιαφέρον υποδεχθήκαμε τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας κοινής γνώμης, η οποία καταδεικνύει την υψηλή εμπιστοσύνη της κοινωνίας στον θεσμό του Πανεπιστημίου. Αυτή η εμπιστοσύνη αποτελεί αναγνώριση και επιβράβευση των προσπαθειών μας για την παραγωγή και διάδοση της γνώσης, την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας, καθώς και την προσφορά στην κοινωνία».
Σοκ στις Τιμές Φοιτητικής Κατοικίας: Η Κατάσταση σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη