Όταν η σάτιρα γίνεται προπαγάνδα: Το χυδαίο σκίτσο του Παπανίκου
Το πρόσφατο σκίτσο του Παπανίκου προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, καθώς θεωρήθηκε όχι σάτιρα, αλλά χυδαία προπαγάνδα. Στοχοποιεί τη Μαρία Καρυστιανού, παρουσιάζοντάς τη ως υστερική μαυροντυμένη, ενώ την τοποθετεί σε ένα σκοτεινό «άντρο» της αντιπολίτευσης και των ανεπιθύμητων φωνών. Αντίθετα, η κυβέρνηση και η Δικαιοσύνη προβάλλονται ως φωτεινές και ηθικές δυνάμεις. Το σκίτσο δεν σαρκάζει την εξουσία, αλλά χλευάζει τους αδύναμους, διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα.
Τα όρια της σάτιρας και το «σκίτσο Παπανίκου»
Η σάτιρα έχει όρια; Ναι, ξεκάθαρα.
Το πρόσφατο σκίτσο του – το οποίο ήδη χαρακτηρίζεται ως το πιο χυδαίο, το πιο εμετικό στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας – δεν είναι απλώς μια κακόγουστη καρικατούρα, αλλά μια απροκάλυπτη επίθεση. Χλευάζει τη Μαρία Καρυστιανού, τη γυναίκα που πάλεψε με κάθε τρόπο να ακουστεί η φωνή της. Την παρουσιάζει ως μια ξεμαλλιασμένη, υστερική μαυροντυμένη που μαζεύει υπογραφές στο ίδιο σκοτεινό, ύποπτο και δυσώδες «άντρο» όπου συνωστίζονται οι αρχηγοί της αντιπολίτευσης, οι «Ράδιο Αρβύλα» και οι δημοσιογράφοι της «Αυγής» και της «Εφημερίδας των Συντακτών».
Απέναντι σε αυτόν τον «όχλο», το σκίτσο προβάλλει τη Δικαιοσύνη να βαδίζει στο «επουράνιο φως» της κυβέρνησης Μητσοτάκη, με τον Τριαντόπουλο ως άλλη Μπουμπουλίνα. Ένα μήνυμα σαφές: το σύστημα αποδίδει δικαιοσύνη, το καθεστώς είναι ηθικό, όποιος αντιδρά είναι μια καρικατούρα άξια χλευασμού.
Αυτό δεν είναι σάτιρα. Είναι προπαγάνδα μεταμφιεσμένη σε χιούμορ. Και η προπαγάνδα αυτή δεν χτυπά την εξουσία, δεν σαρκάζει τους ισχυρούς – αντίθετα, στοχοποιεί τους αδύναμους. Κι όταν η σάτιρα γίνεται όπλο εναντίον όσων διαμαρτύρονται, παύει να είναι σάτιρα.
Από σχόλιο της Έλενας Ακρίτα
