Υπόμνημα ΣΕΕΠΕΑ Αττικής σχετικά με το κατατεθέν σχέδιο νόμου: Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή
Ο ΣΕΕΠΕΑ Αττικής ως ο πρωτοβάθμιος συνδικαλιστικός φορέας ο οποίος εκπροσωπεί τα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΕΠ και ΕΒΠ), μόνιμους και αναπληρωτές που στελεχώνουν τη Δημόσια Ειδική και Γενική Εκπαίδευση, καθώς και τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. και τις Ε.Δ.Υ. της Περιφέρειας Αττικής, με αφορμή την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου με τίτλο «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή», καταθέτει υπόμνημα, προωθώντας την κριτική επί συγκεκριμένων άρθρων, όπως επισημάνθηκαν στη διαβούλευση που ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου, από το Ινστιτούτο Μελετών και Έρευνας Γενικής και Ειδικής Εκπαίδευσης (ΙΜΕΓΕΕ).
Το παρόν υπόμνημα αποσκοπεί, έστω και την ύστατη ώρα, να επισημάνει παραλείψεις που εμπεριέχονται στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο. Πριν, όμως, αναφερθούμε αναλυτικά στις επισημάνσεις, επιθυμούμε να διαμαρτυρηθούμε εντόνως για την απαράδεκτη τακτική του Υπουργείου να νομοθετεί και να αποφασίζει για σοβαρά ζητήματα της Παιδείας χωρίς δημόσιο διάλογο με τους ίδιους τους λειτουργούς της Παιδείας, καθώς και τους αντίστοιχους συνδικαλιστικούς και επιστημονικούς φορείς.
Το gov.gr – Τώρα και στο Viber
Ο ΣΕΕΠΕΑ Αττικής καταγγέλλει τη μη συμπερίληψη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού Ειδικής Αγωγής (ΠΟΣΕΕΠΕΑ), του δευτεροβάθμιου συνδικαλιστικού μας οργάνου, που εκπροσωπεί πανελλαδικά το Ειδικό Εκπαιδευτικό και Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό, στην ακρόαση των φορέων κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Επισημαίνουμε, ότι η άσκηση εκπαιδευτικής πολιτικής δεν δύναται να πραγματοποιείται με αποκλεισμούς και διακρίσεις, ειδικά μάλιστα όταν η Ομοσπονδία, το επιστημονικό της όργανο ΙΜΕΓΕΕ, καθώς και οι Περιφερειακοί της σύλλογοι, όπως είναι και ο σύλλογός μας, αποτελούνται από μέλη με πολυετή εμπειρία και επιστημονική γνώση για το οικείο θέμα.
Συγκεκριμένα στη διαβούλευση έχουν κατατεθεί τα εξής:
- Άρθρο 3, ακολουθεί μεν τις επιστημονικές κατευθύνσεις, καθώς σχεδιάζεται σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, ωστόσο δεν ορίζονται οι προδιαγραφές για την υλοποίηση των αξόνων, οι οποίοι αναφέρονται απλώς θεωρητικά. Ειδικότερα για την πρόληψη, είναι αναγκαία η διεπιστημονική συνεργασία για την ανάπτυξη δράσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού. Τα παραπάνω χρειάζεται να αναπτύσσονται και υλοποιούνται στο σχολικό πλαίσιο, σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, από ειδικότητες υποστήριξης (ΕΕΠ-ΕΒΠ).
- Άρθρο 6, για την «Ειδική ψηφιακή πλατφόρμα» εντοπίζεται η αναγκαιότητα πληροφοριακού εγγραμματισμού σε όλους τους εμπλεκόμενους (εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές), καθώς επίσης οι γνώσεις για τη χρήση της συγκεκριμένης πλατφόρμας. Ειδάλλως ελλοχεύει ο κίνδυνος αδυναμίας πρόσβασης μέρους των πληθυσμιακών ομάδων της εκάστοτε εκπαιδευτικής κοινότητας.
- Άρθρο 7 οι υπεύθυνοι αποδέκτες αναφορών στη σχολική μονάδα, δεν μπορεί να ορίζονται μόνο δύο εκπαιδευτικοί (Διευθυντής ή ο Προϊστάμενος της σχολικής μονάδας και ένας (1) εκπαιδευτικός που ορίζεται από εκείνον για τον σκοπό αυτό (πρωτοβάθμια) ή ένας (1) Σύμβουλος Σχολικής Ζωής που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση κρίσεων και την πρόληψη κάθε τύπου αντικοινωνικών συμπεριφορών (δευτεροβάθμια). Δηλαδή μόνο εκπαιδευτικοί καλούνται να αναλάβουν την πρωταρχική ευθύνη ανίχνευσης και προτεραιοποίησης άρα και έναν ρόλο για τον οποίο δεν είναι επιστημονικά καταρτισμένοι και οποιαδήποτε επιμόρφωση σε περιοδική βάση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ειδίκευση των ειδικοτήτων ΕΕΠ. Η πρόληψη, η ανίχνευση και η παρέμβαση πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα ψυχοκοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης παιδιών, καθώς και διαχείρισης κρίσεων. Έτσι, το ΕΕΠ μπορεί να εμπλέκει τους γονείς και την κοινότητα και για αυτό είναι απαραίτητοι σε κάθε εκπαιδευτικό πλαίσιο και βαθμίδα.
- Άρθρο 10 που αφορά τις ομάδες δράσης, οι οποίες βρίσκονται στη δεύτερη γραμμή αναφορών, ενώ σε αυτές προβλέπεται η συμπερίληψη κοινωνικού λειτουργού και ψυχολόγου, οι οποίοι πρέπει να προέρχονται από τις σχολικές μονάδες, δεν πρέπει να καλύπτεται η έλλειψή τους με την διάθεσή τους από τα αντίστοιχα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.
- Άρθρο 13, στην οριζόμενη επιστημονική επιτροπή, αποτελεί μεγάλη παράβλεψη η απόκλιση επίσημων επιστημονικών φορέων της εκπαίδευσης, όπως για παράδειγμα το Ινστιτούτο Μελετών και Έρευνας Γενικής και Ειδικής Εκπαίδευσης (ΙΜΕΓΕΕ) της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού Ειδικής Αγωγής (ΠΟΣΕΕΠΕΑ), και αντί αυτών έχουν προστεθεί «προσωπικότητες» οι οποίες δεν αναφέρονται ως προς την ιδιότητά τους και την εμπειρία τους στα σοβαρά ζητήματα
Από τα παραπάνω, διαπιστώνεται, πως το νομοσχέδιο ενέχει εξ’ αρχής πολλά προβληματικά σημεία, τα οποία παρά τις βελτιώσεις και προσθαφαιρέσεις που εντοπίσαμε μετά το πέρας της διαβούλευσης, δεν εξαλείφονται. Παραμένουν υπεύθυνοι αποδέκτες των ηλεκτρονικών αναφορών των περιστατικών εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας συνάδελφοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι αφενός θα επιφορτιστούν με επιπλέον αρμοδιότητες στον ήδη απαιτητικό παιδαγωγικό τους ρόλο, αφετέρου, μέσω νόμου, θα οδηγηθούν σε αντιποίηση επαγγελματικών καθηκόντων που προβλέπονται στο καθηκοντολόγιο των κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων. Παράλληλα, το νομοσχέδιο συνεχίζει να επιχειρεί και στην ομάδα δράσης που δρα ύστερα από τους εκπαιδευτικούς – αποδέκτες, να «καλύψει» την έλλειψη ενός Σχολικού Δικτύου Υποστήριξης, όπως περιγράφεται στο υπ’ αριθμόν 55/27-12-2022 υπόμνημα – Ψήφισμα Ολομέλειας Προέδρων Συλλόγων Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού της ΠΟΣΕΕΠΕΑ, με δανειζόμενο προσωπικό από τα ήδη υπερφορτωμένα ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης).
Το Σχολικό Δίκτυο Υποστήριξης θα μπορούσε να υλοποιεί δράσεις πρόληψης και διαχείρισης, ανάλογα με τις βαθμίδες της εκπαίδευσης που εμπεριέχει. Στόχοι όπως η πρόληψη, η έγκαιρη παρέμβαση και αντιμετώπιση φαινομένων σχολικής βίας και εκφοβισμού, καθώς κι άλλων ζητημάτων μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα με σταθερή διεπιστημονική ομάδα. Συνεπώς, εκτιμάμε πως αν διορθωθούν τα παραπάνω σημεία του νομοσχεδίου κι όλα τα σχολεία αποκτήσουν το απαραίτητο Εκπαιδευτικό, Ειδικό Εκπαιδευτικό και Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό, τότε μπορούν να υλοποιηθούν έμπρακτα η προαγωγή ενός ασφαλούς εκπαιδευτικού περιβάλλοντος και η ολιστική υποστήριξη των εκπαιδευτικών κοινοτήτων.
Ειδική Αγωγή: Δυο μέτρα και δυο σταθμά στη σύσταση νέων οργανικών κενών
Μισθολόγιο Αναπληρωτών Εκπαιδευτικών!!
Για το Δ.Σ.
Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Χατζηδρόσου Δέσποινα Καστρίτη Ασημίνα- Ευγενία
Στη Βουλή το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΑΙΘ «’’Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή’’: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις»
Στη Βουλή κατατέθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «’’Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή’’: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις», προκειμένου να τεθεί σε επεξεργασία από τη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και στη συνέχεια προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής. Το εν λόγω σχέδιο νόμου συγκέντρωσε 259 σχόλια στη δημόσια διαβούλευση, όπου παρέμεινε για 2 περίπου εβδομάδες.
Το Πρόγραμμα «Ζούμε Αρμονικά ΜΑΖΙ, Σπάμε τη Σιωπή!» εντάσσεται σε μία συστηματική προσπάθεια του Υπουργείου για την πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και της βίας, που περιλαμβάνει μέτρα όπως ο διπλασιασμός ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, η ενίσχυση των υποστηρικτικών φορέων όπως τα ΚΕΔΑΣΥ, οι επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, η εισαγωγή σχετικών θεματικών στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων (σεξουαλική αγωγή, σεβασμός στη διαφορετικότητα κτλ) και ο εμπλουτισμός των Νέων Προγραμμάτων Σπουδών κ.ά.. Το νέο νομοσχέδιο συμπληρώνει τις παραπάνω δράσεις, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί πολυεπίπεδη, οργανωμένη και εξειδικευμένη απάντηση του ΥΠΑΙΘ σε φαινόμενα ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού. Ειδικότερος σκοπός του Προγράμματος είναι η πρόληψη, εκπαιδευτική προσέγγιση, αντιμετώπιση και προστασία παιδιών και εφήβων από κάθε μορφή βίας και σχολικού εκφοβισμού και η δημιουργία ασφαλών, ενταξιακών σχολικών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων ικανών να προάγουν την αρμονική ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και πρόοδο όλων των μαθητών/τριών και εκπαιδευμένων. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα: στελέχη εκπαίδευσης, εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς.
Στο πλαίσιο του νέου προγράμματος προβλέπονται:
- Νέες δομές για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας, σε κεντρικό επίπεδο, σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και σχολικής μονάδας.
- Συστηματικές επιμορφώσεις εκπαιδευτικών.
- Πλατφόρμα για αναφορές περιστατικών ενδοσχολικής βίας, ακόμη και ανώνυμες εκ μέρους των μαθητών.
Περαιτέρω ρυθμίσεις που προστέθηκαν στο νομοσχέδιο, όπως αυτό κατατέθηκε στη Βουλή, περιλαμβάνουν και τα εξής:
- Νέες Ρυθμίσεις σχετικά με την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια:
- Εναρμόνιση του συστήματος διορισμών εκπαιδευτικών με τις νέες ρυθμίσεις για την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια του άρθρου 99 του ν. 4957/2022.
- Μείωση του ελάχιστου αριθμού των απαιτούμενων πιστωτικών μονάδων (ECTS) για την εγγραφή των φοιτητών στο ειδικό πρόγραμμα παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας από 180 σε 120, συνεπώς είναι δυνατή η εγγραφή των φοιτητών στο πρόγραμμα πιο νωρίς κατά τη διάρκεια των σπουδών τους για μεγαλύτερη ευελιξία και σύμφωνα με σχετικό αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας.
- Εφαρμογή του νέου πλαισίου παιδαγωγικής επάρκειας για τους φοιτητές που αναμένεται να εισαχθούν από το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 και δυνατότητα χορήγησης βεβαίωσης πιστοποίησης παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας από τα Τμήματα/Σχολές σύμφωνα με το προϊσχύσαν πλαίσιο για όσους φοιτητές εισήχθησαν έως και το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023.
- Απελευθέρωση των αμοιβών των μελών Ε.Ε.Π. και Ε.ΔΙ.Π. από τη συμμετοχή σε έργα/προγράμματα χρηματοδοτούμενα από ιδιωτικούς και διεθνείς πόρους και κατάργηση του ανώτατου ορίου αποδοχών του Γενικού Γραμματέα για τις ως άνω αμοιβές.
- Παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης διδακτορικών διατριβών για τους λέκτορες εφαρμογών έως 31.12.2024 των πρώην Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων που υπηρετούν σε προσωποπαγείς θέσεις των Πανεπιστήμιων και δυνατότητα υποβολής αιτήματος περί ένταξης σε βαθμίδα λεκτόρων και εξέλιξής τους.
- Ρυθμίσεις για τη νέα ακαδημαϊκή ταυτότητα, στην οποία αναμένεται να εισαχθούν πρόσθετες λειτουργίες και πιστοποιητικά προηγμένης τεχνολογίας στο πλαίσιο απλοποίησης της ζωής των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας.
- Επέκταση της δυνατότητας ακαδημαϊκής αναγνώρισης των τίτλων σπουδών από τα τηρούμενα Μητρώα του ΔΟΑΤΑΠ απευθείας από τα Πανεπιστήμια για την πρόσληψη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού, εντεταλμένου διδάσκοντα, επισκέπτη καθηγητή, επισκέπτη ερευνητή, ερευνητή επί συμβάσει ή ερευνητή σε Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, καθώς και εκπαιδευτικού, ερευνητικού και επιστημονικού προσωπικού σε κάθε είδους έργα/προγράμματα των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας και τη συμμετοχή σε κατατακτήριες εξετάσεις για την εισαγωγή σε προγράμματα πρώτου κύκλου σπουδών.
- Ρύθμιση θεμάτων σχετικών με τη στελέχωση των Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων. Συγκεκριμένα, δίνεται η δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς που έχουν τα νόμιμα προσόντα να υποβάλουν αίτηση για να τοποθετηθούν σε Πρότυπο ή Πειραματικό Σχολείο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης την οποία επιλέγουν, αντί της Π.Δ.Ε. στην οποία υπάγονται, και παράλληλα ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την κάλυψη των λειτουργικών κενών των σχολείων αυτών με εκπαιδευτικούς αυξημένων προσόντων.
Εδώ η παρουσίαση του νομοσχεδίου από την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως στο Υπουργικό Συμβούλιο:
Εδώ η ανακοίνωση της υποβολής του νομοσχεδίου σε δημόσια διαβούλευση, με τις περαιτέρω ρυθμίσεις που συμπεριελήφθησαν:
Το Νομοσχέδιο ΕΔΩ
“Ζούμε Αρμονικά Μαζί -Σπάμε τη Σιωπή” Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της βίας και του σχολικού εκφοβισμού στα σχολεία
Νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της βίας και του σχολικού εκφοβισμού στα σχολεία
Το σχέδιο νόμου ενσωματώνει περαιτέρω μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας.
Η οριοθέτηση του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας αποτελεί σημαντική πρόκληση, καθώς συμπεριλαμβάνονται πολλές μορφές και εκφάνσεις βίας, όπως σωματική, λεκτική, ψυχολογική, συναισθηματική, κοινωνική, ρατσιστική, σεξουαλική, διαδικτυακή.
Κατασκευή και λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΥΕ) ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ σε συνεργασία με την κεντρική επιτροπή εμπειρογνωμόνων.
Σε αυτήν, οι μαθητές θα μπορούν να αναφέρουν περιστατικά, συμπληρώνοντας την ειδικά διαμορφωμένη φόρμα καταγραφής περιστατικού ανώνυμα ή επώνυμα, ενώ οι γονείς θα μπορούν να αναφέρουν περιστατικά επώνυμα.
Για την καταγγελία Θα απαιτείται η σύνδεση με κωδικούς Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου (για μαθητές) ή Taxis (για γονείς).
Η καταγγελία θα αποστέλλεται στην: α) Ομάδα Δράσης, με αποδέκτες των αναφορών τους Υπεύθυνους Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού της οικείας σχολικής μονάδας, που θα μπορούν να επιληφθούν αμέσως των περιστατικών αυτών, β) Ομάδα Δράσης της αρμόδιας Διεύθυνσης Εκπαίδευσης.
Σε περίπτωση αδυναμίας επίλυσης του ζητήματος σε επίπεδο σχολείου, η σχολική ομάδα δράσης καταφεύγει στην αρμόδια ομάδα της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης για υποστήριξη.
Επιπλέον, θα δίνεται η δυνατότητα στον αναφέροντα να παρακολουθήσει την πορεία της αναφοράς του μέσω της ειδικά διαμορφωμένης πλατφόρμας.
Δημιουργία ομάδων δράσης
Σε επίπεδο σχολικής μονάδας, ο Διευθυντής μαζί με έναν εκπαιδευτικό που ορίζεται από εκείνον (στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση) ή τον Σύμβουλο Σχολικής Ζωής (στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) θα είναι Υπεύθυνοι Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού, και,
- θα λειτουργούν ως σημείο αναφοράς και ενημέρωσης για θέματα σχολικού εκφοβισμού
- θα υλοποιούν εκπαιδευτικές δράσεις και προγράμματα ευαισθητοποίησης στη σχολική μονάδα τους και
- θα επιλαμβάνονται περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, σε άμεση επικοινωνία με την τετραμελή Ομάδα Δράσης της Διεύθυνσης στην οποία υπάγονται.
Απασχόληση 3.200 ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών .
Θεσμοθέτηση Συμβούλου Σχολικής Ζωής σε κάθε σχολική μονάδα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Υποστηρικτικοί φορείς (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης, ΚΕΔΑΣΥ) παρεμβαίνουν άμεσα. Από το 2018-2019 έχει αυξηθεί κατά 152% η συνολική δαπάνη για τις υποστηρικτικές δομές.
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) θα αναπτύξει νέο και εμπλουτισμένο υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Άμεσος στόχος είναι η επιμόρφωση των Ομάδων Δράσης των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και των Υπεύθυνων Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού των σχολικών μονάδων μέσα στο πρώτο έτος λειτουργίας του προγράμματος.