Δημογραφικό SOS – Μειώνονται οι εγγραφές, αυξάνονται τα 25άρια τμήματα (120.000 το 2010 – 71.181 το 2025): Ποιος κοροϊδεύει ποιον;
Όλο και λιγότερα παιδιά, όλο και πιο μεγάλα τμήματα
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: οι εγγραφές στην Α’ Δημοτικού έχουν μειωθεί δραματικά τα τελευταία 15 χρόνια. Το 2010–2011 ήταν 120.000 παιδιά. Σήμερα, για το 2025–2026, μόλις 71.181. Δηλαδή σχεδόν 50.000 λιγότερα παιδιά ξεκινούν την υποχρεωτική τους εκπαίδευση σε σχέση με το 2010. Μια μείωση της τάξης του 40%, που αποτυπώνει με τρόπο εφιαλτικό το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Κι όμως, παρά αυτή τη θεαματική μείωση, το φαινόμενο της χρονιάς είναι… τμήματα 25 παιδιών στην Α’ Δημοτικού! Πώς εξηγείται το παράδοξο;
Αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί & Επίδομα Ανεργίας – Όλα Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε
Λιγότερα παιδιά – περισσότερα σχολεία; Όχι ακριβώς.
Αν κάποιος σκεφτεί με κοινή λογική, θα περίμενε ότι λιγότερα παιδιά σημαίνουν μικρότερα τμήματα, καλύτερες συνθήκες μάθησης, περισσότερο χώρος για εξατομικευμένη διδασκαλία. Ωστόσο, η πολιτική επιλογή της Πολιτείας μοιάζει να κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση: συγχωνεύσεις σχολείων, μείωση προσλήψεων, ελλείψεις προσωπικού και διατήρηση του ορίου των 25 παιδιών ανά τάξη – ακόμα και στις πρώτες, κρίσιμες τάξεις του Δημοτικού.
Το τίμημα το πληρώνουν οι πιο αδύναμοι: παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, αλλόγλωσσα παιδιά, μαθητές που χρειάζονται υποστήριξη. Μέσα σε μια τάξη των 25, σε ηλικία μόλις 6 ετών, η δασκάλα ή ο δάσκαλος καλείται να «προλάβει» την ύλη, χωρίς τον χρόνο ή τα μέσα να δει το κάθε παιδί ξεχωριστά.
Και ας μη γελιόμαστε: το σχολείο του 2025 δεν μπορεί να λειτουργεί με όρους δεκαετίας 1990, με τα ίδια όρια μαθητών ανά τμήμα, όταν η πολυπλοκότητα των αναγκών έχει πολλαπλασιαστεί.
Η μείωση των μαθητών θα μπορούσε να είναι μια ευκαιρία αναβάθμισης της δημόσιας εκπαίδευσης. Μικρότερα τμήματα, περισσότεροι εκπαιδευτικοί ανά παιδί, ενίσχυση της εξατομικευμένης μάθησης, αξιοποίηση των σχολείων ως εστίες κοινοτικής στήριξης. Αντ’ αυτού, φαίνεται πως αντιμετωπίζεται ως πρόσχημα για περιορισμό πόρων.
Το ερώτημα είναι απλό και απαιτεί ξεκάθαρες πολιτικές απαντήσεις: θα γίνει επιτέλους επένδυση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ή θα συνεχίσουμε να παριστάνουμε πως όλα πάνε καλά μέχρι να κλείσουν και τα τελευταία δημοτικά της υπαίθρου;
Η δημογραφική βόμβα είναι εδώ.