Απαξίωση του Εκπαιδευτικού: 3 λόγοι που απομακρύνουν τους υποψηφίους από τις Παιδαγωγικές σχολές
Βρισκόμαστε στην κορύφωση της εξεταστικής περιόδου των Πανελληνίων 2025, με χιλιάδες υποψηφίους από τα ΓΕΛ και τα ΕΠΑΛ να διεκδικούν την είσοδό τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ήδη, οι μαθητές διαμορφώνουν τις λίστες με τις σχολές προτίμησής τους, αποτυπώνοντας μέσα από τις επιλογές τους όχι μόνο τις προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι τα Παιδαγωγικά Τμήματα φαίνεται να χάνουν σημαντικά τη δημοφιλία τους. Οι βάσεις εισαγωγής παρουσιάζουν πτωτική τάση και οι υποψήφιοι αποφεύγουν να τα κατατάξουν στις πρώτες επιλογές τους. Το φαινόμενο αυτό επιβεβαιώνεται από την ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Ελλάδας), η οποία με δηλώσεις της τονίζει πως η εκπαίδευση βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή.
Οικονομική, κοινωνική και εργασιακή απαξίωση
Σύμφωνα με την ΟΙΕΛΕ, το επάγγελμα του εκπαιδευτικού βρίσκεται σε πλήρη απαξίωση, γεγονός που αποτυπώνεται όχι μόνο στην προτίμηση των υποψηφίων αλλά και στο κύμα αποχωρήσεων από τον κλάδο. Η απαξίωση αυτή εντοπίζεται σε τρία βασικά επίπεδα:
1. Οικονομική υποβάθμιση
Ο νεοδιοριζόμενος εκπαιδευτικός στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα λαμβάνει περίπου 800 ευρώ τον μήνα – ποσό που θεωρείται ανεπαρκές, ιδίως αν κληθεί να εργαστεί μακριά από τον τόπο διαμονής του. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη εντονότερο σε τουριστικές περιοχές, όπου τα ενοίκια είναι απλησίαστα, ενώ οι επιπλέον αρμοδιότητες δεν συνοδεύονται σχεδόν ποτέ από αντίστοιχες αμοιβές.
2. Κοινωνική απαξίωση
Το κύρος του εκπαιδευτικού έχει πληγεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Στερεότυπα που αναπαράγονται στον δημόσιο διάλογο, περιστατικά λεκτικής ή και ψυχολογικής βίας από γονείς, αλλά και πίεση από τη διοίκηση σε ιδιωτικά σχολεία δημιουργούν ένα περιβάλλον ανασφάλειας και αποθαρρύνουν την ενασχόληση με το επάγγελμα.
3. Εργασιακή αστάθεια
Η διαρκής τροποποίηση του νομικού πλαισίου και η μετατόπιση της σταθερότητας προς αβεβαιότητα κάνουν τον κλάδο λιγότερο ελκυστικό. Ακόμη και στο δημόσιο, η κάποτε δεδομένη μονιμότητα αμφισβητείται. Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί βιώνουν διαρκείς μετακινήσεις και μη προβλέψιμες συνθήκες εργασίας.
Οι αριθμοί που επιβεβαιώνουν την τάση
Η κατάσταση αποτυπώνεται με σαφήνεια στις βάσεις εισαγωγής. Για το 2025, οι χαμηλότερες βάσεις στα Παιδαγωγικά Τμήματα κυμαίνονται περίπου στα:
12.000 μόρια για Παιδαγωγικό Τμήμα Δασκάλων
11.000 μόρια για Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
Την ίδια στιγμή, άλλες καθηγητικές σχολές, όπως Πληροφορικής, Χημείας και Βιολογίας, διατηρούν υψηλές βάσεις λόγω της δυνατότητας εναλλακτικής σταδιοδρομίας στον ιδιωτικό τομέα και των πολύ καλύτερων οικονομικών απολαβών.
Η εκπαίδευση σε κρίση
Η ΟΙΕΛΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι αν η απαξίωση του κλάδου συνεχιστεί, τα επόμενα χρόνια η εξεύρεση εκπαιδευτικών θα γίνει εξαιρετικά δύσκολη. «Τα νέα παιδιά, ιδίως τα πιο φιλόδοξα και ταλαντούχα, φεύγουν τρέχοντας από τον χώρο της εκπαίδευσης» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Εν κατακλείδι, η χαμηλή ζήτηση για τις Παιδαγωγικές σχολές δεν είναι ένα απλό στατιστικό φαινόμενο. Αντικατοπτρίζει μια βαθιά κρίση στο εκπαιδευτικό σύστημα, που αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα και σοβαρά, θα θέσει σε κίνδυνο τη λειτουργία και την ποιότητα της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης στη χώρα.