Η Πτώση των Μισθών των Εκπαιδευτικών στην Ελλάδα: Αριθμοί που Σοκάρουν
Η Συνεχής Μείωση των Μισθών των Εκπαιδευτικών στην Ελλάδα και την Ευρώπη
Η μείωση των μισθών των εκπαιδευτικών αποτελεί ένα από τα πιο ανησυχητικά ζητήματα που επηρεάζουν την εκπαίδευση σε όλη την Ευρώπη. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι δραματική, με τους μισθούς να έχουν μειωθεί κατά 33% σε πραγματικούς όρους την περίοδο 2005-2023. Η χώρα μας κατέχει την πρώτη θέση στη λίστα των μεγαλύτερων μειώσεων την περίοδο 2013-2023, σημειώνοντας πτώση 12%.
Οι χαμηλοί μισθοί των εκπαιδευτικών έχουν έρθει στο προσκήνιο σε όλη την Ευρώπη, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τις μεγαλύτερες μειώσεις. Σύμφωνα με στοιχεία, οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα έχασαν το 33% των μισθών τους σε πραγματικούς όρους μεταξύ 2005 και 2023, ενώ η χώρα μας κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση στην Ευρώπη μεταξύ 2013 και 2023, με πτώση 12%.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
- Μείωση μισθών: Μεταξύ 2005 και 2023, οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 33% σε πραγματικούς όρους. Αυτή η δραματική μείωση οφείλεται σε πολιτικές λιτότητας, πληθωρισμό και οριζόντιες περικοπές.
- Πρόσφατες τάσεις: Μεταξύ 2015 και 2023, οι μισθοί μειώθηκαν κατά 9%, ενώ μεταξύ 2013 και 2023 η μείωση ήταν 12%.
- Αποτέλεσμα: Ο μέσος μισθός των εκπαιδευτικών δεν αρκεί για να καλύψει το αυξημένο κόστος ζωής, με πολλούς να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κάλυψη βασικών αναγκών. Το 2023, περίπου 1.000 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί παραιτήθηκαν λόγω της αδυναμίας τους να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης εκτός έδρας.
Η ευρωπαϊκή εικόνα
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι μισθοί των εκπαιδευτικών έχουν μειωθεί σε πολλές χώρες τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την έκθεση Education at a Glance 2024 του ΟΟΣΑ:
- Μείωση μισθών (2015-2023):
- Λουξεμβούργο: -11%
- Ελλάδα: -9%
- Ιρλανδία, Φινλανδία, Ιταλία: -6%
- Αγγλία: -5%
- Μείωση μισθών (2013-2023):
- Ελλάδα: -12%
- Λουξεμβούργο: -10%
- Ιρλανδία, Φινλανδία, Ιταλία: -7%
- Αύξηση μισθών (2013-2023):
- Ουγγαρία: +45%
- Τουρκία: +37%
- Τσεχία, Σλοβακία: +18%
- Γερμανία: +7%
- Γαλλία: +4%
Οι μισθοί των εκπαιδευτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Οι μισθοί των εκπαιδευτικών διαφέρουν σημαντικά ανά χώρα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Ευρυδίκη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ετήσιες ακαθάριστες αποδοχές για αρχάριους εκπαιδευτικούς το 2022/23 κυμαίνονταν από 9.897 ευρώ στην Πολωνία έως 84.589 ευρώ στο Λουξεμβούργο.
- Γερμανία: 62.322 ευρώ
- Γαλλία: 32.186 ευρώ
- Ισπανία: 36.580 ευρώ
- Ιταλία: 27.079 ευρώ
- Ελλάδα: 13.000 ευρώ (περίπου)
Η αγοραστική δύναμη των εκπαιδευτικών
Όταν οι μισθοί προσαρμόζονται με βάση την αγοραστική δύναμη (PPS), οι διαφορές μεταξύ των χωρών μειώνονται, αλλά εξακολουθούν να είναι σημαντικές.
- Λουξεμβούργο: 49.015 ΜΑΔ
- Γερμανία: 35.000 ΜΑΔ
- Γαλλία: 25.000 ΜΑΔ
- Ελλάδα: 13.000 ΜΑΔ (περίπου)
Η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλά στον δείκτη αγοραστικής δύναμης, ξεπερνώντας μόνο χώρες όπως η Βοσνία Ερζεγοβίνη, η Λετονία, η Σλοβακία και η Αλβανία.
Οι επιπτώσεις και οι προκλήσεις
Οι χαμηλοί μισθοί συνδέονται άμεσα με την έλλειψη διδακτικού προσωπικού και τη μειωμένη ελκυστικότητα του επαγγέλματος. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η ελκυστικότητα της διδασκαλίας δεν εξαρτάται μόνο από τους μισθούς, αλλά και από την επιμόρφωση, τις ευκαιρίες ανάπτυξης και τη νοητική διέγερση που προσφέρει το επάγγελμα.
Στην Ελλάδα, η έλλειψη εκπαιδευτικών είναι έντονη, με πολλούς να εγκαταλείπουν το επάγγελμα λόγω των οικονομικών δυσκολιών. Το 2023, 44% περισσότεροι εκπαιδευτικοί στην Αγγλία δήλωσαν ότι σκόπευαν να εγκαταλείψουν τη διδασκαλία, ενώ στην Ελλάδα η κατάσταση είναι εξίσου κρίσιμη.
Μισθολογικά Κλιμάκια και Κρατήσεις: Οδηγός για Εκπαιδευτικούς – Από το Παρελθόν στο Σήμερα
Ημερομηνίες Πληρωμών Μονίμων/Νεοδιόριστων/Αναπληρωτών Εκπαιδευτικών για το Έτος 2025
Πότε και Πώς Αλλάζει το Μισθολογικό Κλιμάκιο (Μ.Κ) των Εκπαιδευτικών